Strona:Baranowski Ignacy - Kalisz zarys dziejów.pdf/30

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

kaliskie Ghetto, pierwotnie niezbyt rozległe, ile że w dawnych miastach polskich ludność żydowska była nieznaczną. Cała dzielnica była bardzo szczelnie wypełniona drewnianemi domami; było ich 92 na nieznacznej stosunkowo przestrzeni. Takiem było śródmieście Kalisza na schyłku istnienia Rzeczypospolitej, ale obręb jego nie wystarczał już dla przybywającej ludności. Tuż do zewnętrznej linji murów miejskich „których już wtedy w znacznej części brakowało”, przyczepiały się małe drewniane domki mniej dostatniego mieszczaństwa“[1].
W opisie Kalisza, sporządzonym przez Komisyę porządkową, znalazły się i dane statystyczne. Dowiadujemy się więc, że Kalisz ówczesny liczył 159 osiadłych obywateli i tyle mniej więcej rodzin siedzących na komornem. Wśród tych mieszczan było 50 kupców, prasołów i handlarzy, 166 rzemieślników zaś 39 szynkarzy. Na 202 analfabetów, liczył wówczas Kalisz wśród ojców rodzin tylko 78 piśmiennych, czyli jak się wtedy mówiło „literatów“[2].

Ogółem ludność Kalisza na schyłku istnienia Rzeczypospolitej wynosiła ledwie trzy tysiące. Było to ogromnie mało, jak na miasto położone przy ważnym trakcie handlowym, będące stolicą bogatego i ludnego województwa. To też działalność komisyi porządkowej miała na celu przedsięwzięcie środków, zmierzających do zwiększenia ludności miejskiej. Do tego celu dążąc komisya kaliska wierna swej nazwie, starała się rzeczywiście zaprowadzić w mieście ład i porządek, starała się usunąć

  1. Parczewski: Rys historyczny Towarzystwa Kredytowego miasta Kalisza, str. 13.
  2. Ibidem — str. 14, 15.