Strona:Antoni Schneider - Babiagóra w Beskidach.djvu/11

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

1365⋅59 metrów, Na Róże 1061⋅55 m. i las Bystrzański 900⋅41 m. Po wschodniej stronie tego działu poprzecznego leży dolina Bystrzanki; w niej są wsie Sidzina i Bystra W dolinie Skawicy są wsie Biała, Skawica i Zawoja, a w dwu pomniejszych dolinkach, na wschód i zachód od Białej, są wioski Juszczyn i Grzechinia. Po zachodniej stronie doliny Skawicy, wznosi się druga przypora Babigórska z wierzchami: Mądralawa 1141⋅50 m., Czerniawica 1109⋅16 m., Zawojski 903⋅37 m. i Susinow 875⋅51 m. Grzbietem tego działu szła niegdyś granica księstwa zatorskiego. Na północ i zachód tego działu leży dolina Stryszawki z wsią Stryszawa, i Koszarawy, w której rozłożone są wsie: Koszarawa, Przyborów, Jeleśnia, Krzyżowa i Krzyżówka. Na południowych stokach rozsiadły się po dolinach Podhorańskiej oraz Białej i Czarnej Orawy osady orawskie: Polhora, Rabcza, Rabczyca, Roztoki, Kicżera, wyzna i niżna Lipnica i Dolna i Horna Zubrzyca. Tych też dolin, mianowicie Czarnej-Orawy i Skawy od wschodu Babiejgóry, Podhorańskiej i Koszarawy od zachodu, użyto do przeprowadzenia niemi przez grzbiet Beskidu dróg bitych: Orawskiej i Polhorskiej[1]

II.

Górali mieszkających w tych stronach nazywają powszechnie Babigórcami. Są oni osiedleni w kotlinie górnej rzeki Skawy i dolinie suskiej, na północnych stokach Babiejgóry i góry Pilska, w paśmie wysokiego czyli orawskiego Beskidu, aż po wyłom Skawy przez pasmo Beskidu dolnego, zwykle polskim zwanego. Przestrzeń którą ci Górale osiedli, zajmuje około 13 mil kw. i przeszło ⅔ części powiatu Myślenickiego, oraz małą cząstkę pow. Żywieckiego, do którego przynależą leżące w tym obszarze wsie Pewełka, Kocurów i Las. Naturalne granice tego szczepu Góralów są łatwe do określenia; są niemi od wschodu działy, które się od góry Lubni rozchodzą ku Gorcowi i ku niskiemu Beskidowi. Od południa odgranicza ich od Słowaków węgierskich wyższy Beskid z grzbietem, Babiejgóry i Pilska, od zachodu dzieli ich od Żywczaków łęg poprzeczny, którym się łączy Beskid wyższy z Beskidem niższym a który się najbardziej zniża pomiędzy wioskami Kocoń i Las tak, iż właściwie ten jedyny punkt służy za linię przeprawy z doliny

  1. Ob. Wiadomości z Babiejgóry, artykuł w Roczniku Komisyi fizyograficznej. T. IV. r. 1870. na st. 24.