Str. 4. W sprawie Nazaretu, Nazarejczyka, Nezerijeh, zerijeh, p. „Der vorchristliche Jesus, nebst weiteren Vorstudien zur Entstehungsgeschichte des Urchristenthums”, William Benjamin Smith, mit einem Vorworte von Paul Wilhelm Schmiedel, Giessen 1906, Alfred Töpelmann, str. XVIII, 243, w szczególności rozdział II-gi o znaczeniu przydomka „Nazorejczyk”, str. 42 — 70. — Co do „imaginacji” Marji Magdaleny p. Renana „Les Apôtres”, Paryż 1903, Calman-Levy, str. LXIV, 388, na str. 7: „il est certain... que... Marie de Magdala joue seule un rôle... car elle porta, ce jour-là, pendant une heure tout le travail de la foi de l’avenir”. — „Chodząc dokoła Jeziora Genezaretańskiego jak autor POTOPU dokoła Jasnej Góry”: wiadomo, że źródła urzędowe szwedzkie, przed kilku laty opublikowane, całkiem inaczej przedstawiają obronę Częstochowy, niż Kordecki w swej „Gigantomachji“ i snujący dalej legendę Henryk Sienkiewicz, p. Th. Westrin „Częstochowa Kloster Belägring af Karl X Gustaw 1655”, Stockholm 1905, str. 24. in 8°, z 2 rycinami w tekście i podobizną autografu Aug. Kordeckiego. List tegoż, znaleziony przez Westrina, różni się znaczenie od listów do szwedzkiego Feldmarszałka Müllera von der Lühnen, pomieszczonych w „Nova Gigantomachia przez Szwedów i innych kacerzy podjęta przeciw świętemu obrazowi Bogarodzicy przez św. Łukasza malowanemu” etc. Wedle Kordeckiego siły pod Częstochową wynosiły 9000 żołnierza, wedle Westrina tylko 1100. Wedle pierwszego Szwedzi koniecznie chcieli zdobyć Częstochowę, wedle drugiego król szwedzki wydał feldmarszałko wi rozkaz cofnięcia wojsk z pod klasztoru, aby „katolickiego” narodu nie drażnić. Listy Kordeckiego w „Gigantomachji” są dufne, gdy list przez Westrina odnaleziony od tych zaczyna się słów: „Dostojnoćć wasza zechce przyjąć do wiadomości, że naszem powołaniem religijnem nie jest obiór królów, ale szanowanie już obranych przez stany. A ponieważ całe Królestwo posłuszne jest Najjaśniejszemu Królowi Szwecji i uznało Go za swego pana, przeto i my wraz ze świętem miejscem, które dotąd było w opiece i poszanowaniu Królów Polskich, pokornie poddajemy się Jego Królewskiej Mości Panu Szwecji”. Nowodworski w „Przeglądzie Historycznym“ (t. I, zeszyt 1) sądzi, iż Kordecki umyślnie zmienił treść powyższego listu, aby podnieść aureolę klasztoru. Porów. Edwarda Chwalewika „Ksiądz Aug. Kordecki w świetle ostatnich badań”, „Ludzkość” N✢ 147 z d. 13 grudnia 1906 r. — „Ślad ręki Jezusowej”: w Jerozolimie na VIA DOLOROSA od XV-go wieku ukazują piątą stację około „domu bogacza”, ładnej budowli średniowiecznej, zaś w ścianę domu po lewej wmurowano kamień rzekomo z śladem ręki Jezusa. Kamień, zawierający podobne ślady rąk i stóp, jest rzeczywiście bardzo miękki, sam widziałem, jak go rżnięto zwykłą piłą, twardnieje jednak na powietrzu po wydobyciu z ziemi, więc może służyć za budulec. Na stacji dziewiątej Jezus miał drugi raz upaść pod brzemieniem krzyża, aczkolwiek już od piątej stacji niósł krzyż Szymon Cyrenejczyk. Archeologia chrześcijańska, o której pisałem w rozprawce
