Przejdź do zawartości

Strona:Album zasłużonych Polaków wieku XIX t.2.djvu/82

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

trwałą, cichą pracą — Jako pisarz, pozostawił Stawiski cenną spuściznę w licznych rozprawach i artykułach, drukowanych w «Rocznikach gospodarstwa krajowego» i w «Bibliotece warszawskiej». Jego «Poszukiwania do historyi rolnictwa krajowego», ogłoszone najprzód w «Bibliotece warszawskiej» (r. 1851 — 1852), a następnie w oddzielnym tomie (r. 1858), stanowią pracę samodzielną, poważną, źródłową i prawie jedyną dotąd w tym kierunku. Pisał także «O znaczeniu jednostki w społeczeństwie», «Studya ekonomiczne», «Studyum o literaturze ekonomicznej polskiej», «Studya o handlu w dawnej Polsce», «O kongresach naukowych» i t. d. i t. d. Należał do inicyatorów pierwszego wydania «Encyklopedyi rolniczej» i wspólnie z księciem Tadeuszem Janem Lubomirskim i profesorem Stanisławam Przystańskim tworzył grono redaktorów tego pomnikowego i szybko wyczerpanego dzieła.
Wszechstronny umysł Stawiskiego i gorące poczucie obywatelskie służenia każdej sprawie naukowej kraju dotyczącej, wprowadziły go pod koniec życia na pole badań przedhistorycznej przeszłości i kultury okolic jego rodzinnych, t. j. doliny rz. Warty, gdzie w swoich dobrach Podłężyce w pow. sieradzkim zamieszkiwał. Brał więc czynny udział w zebraniach kółeczka archeologicznego, które składali ks. Tadeusz J. Lubomirski, Jan Zawisza, prof. Józef Przyborowski i Z. Gloger, i w wydanych przez to kółeczko trzech tomach «Wiadomości archeologicznych» kilka cennych artykułów ogłosił. Zmarł 1890 r. w Podłętycach, pochowany we wsi kościelnej Męka. Pozostawił powszechny i głęboki żal wśród ziemian, którzy otaczali go głębokim szacunkiem i uznaniem, jako człowieka szlachetnego charakteru i ujmującej słodyczy towarzyskiej.

Zygmunt Gloger.