Strona:Adolf Pawiński - Portugalia.djvu/40

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

wiony czytelnik — ta niezmierna waga pytania, którém się cały kongres ma zajmować?
Odpowiedziéć krótko a jasno, odpowiedziéć nadto zrozumiale, a niezbyt uczenie u przytém zajmująco — to również niemałe zadanie. Człowiek trzeciorzędowéj formacyi? that is the question — mówiąc z Hamletem.
Otóż geologia uczy, że przed utworzeniem się skorupy ziemnéj, przed właściwém rozdzieleniem się lądów i wód morskich oraz rzék w Europie; przed okresem, kiedy jeszcze środkowa część Europy zalaną była morzem, minęły długie lat szeregi, zanim powstała gruba powłoka, objęta ogólną nazwą trzeciorzędowéj formacyi. Miała także nieskończenie długą historyą swego powstawania ta formacya, którą geologowie, według znalezionych w niéj pozostałości organicznych, dzielą na trzy warstwy po sobie idące: eoceniczną, mioceniczną i plioceniczną.
Eoceniczny pokład przedstawia z trzeciorzędowéj formacyi warstwę najdawniejszą, którą z grecka nazywają geologowie „nową zorzą,” „nowym przedświtem.” Mioceniczny pokład jest, według brzmienia nazwy swéj, „mniéj nowym,” albo środkowym. Plioceniczny zaś obejmuje tę warstwę, która w trzeciorzędowéj formacyi jest „więcéj niż nową” czyli najnowszą. Ogólne te miana nie dają wprawdzie obrazowego o rzeczy pojęcia, uniknąć ich jednak tu niepodobna, albowiem te