Obracał się więc Niger w części przynajmniej w kole osób, do których i Janicki miał przystęp. Pozostawali też obaj ze sobą w stosunkach przyjaznych i wymieniali między sobą listy, gdy ich losy rozłączyły; obaj też zdążali do tego samego celu, pragnęli uzupełnić swą wiedzę przez studya akademickie, i to na uniwersytetach zagranicznych, do których młodzież polska, i to nietylko synowie magnatów, w pierwszych dziesiątkach wieku szesnastego gromadnie zdążała; obaj też wyruszyli prawie w tym samym czasie na obczyznę: Janicki w pierwszym kwartale r. 1538 do Padwy[1], Niger nieco rychlej do bliżej położonej wszechnicy niemieckiej, do Lipska. Uniwersytet tamtejszy był i naonczas, jak jest dzisiaj, jednem z głównych ognisk naukowych środkowej Europy i ściągał wiele młodzieży tak z Niemiec, jak z zagranicy, mianowicie z Polski; nacya polska, która obejmowała prócz krajów polskich wschód i północ całą, stanowiła, jak wiadomo, jedną z czterech części składowych Uniwersytetu, a pozostawała w ścisłym związku z Collegium B. Mariae Virginis[2]. Niger przybył do Lipska jeszcze w r. 1537 i zapisał się w poczet słuchaczów wydziału filozoficznego na początku półrocza zimowego 1537/38 za rektoratu Leonharda Badehorn von Meissen[3]. Pozostał tu i przez następne półrocze letnie 1538, a zachowane zapiski uniwersyteckie świadczą, że nie tracił czasu na marne, lecz rzetelnie korzystał z nauk i zaprawiał się do dalszej pracy. Wygłosił tedy publicznie w ciągu tego półrocza poemat na cześć poetów, a nadto mowę przeciwko zawiści[4]. Utwory te nie przeszły do potomności i nigdy zapewne nie były drukowane. Równocześnie jednak skreślił Niger inny utwór poetyczny, okolicznościowy i zaraz w r. 1538 drukiem go ogłosił w Lipsku u Walentego Schumanna pod auspicyami Andrzeja Górki. Była to Pieśń pogrzebowa z powodu śmierci biskupa Jana z książąt litewskich, który w dniu 18. lutego 1538 zeszedł z tego świata (In immaturam mortem Illustrissimi eiusdemque Reverendissimi Ioannis Praesulis Posnaniensis de ducibus Lithuaniac principis epicedion)[5].
- ↑ Zob. rzecz moją o Janickim, str. 57 i tamże uw. 1.
- ↑ Por. Tomkowicz, Metrica nec non liber nationis polonicae Universitatis lipsiensis ab a. 1409 usque ad 1600, odb. z t. II. Archiwum, a przedewszystkiem Erler, die Matrikel der Univ. Leipzig, I. (1895), II. (1897).
- ↑ Erler, na przyt. m. I. 624 n.: sem zim. 1537 między Poloni na drugiem miejscu wymieniony: Stanislaus Croscesius Cechanoviensis, Vlgr, Tomkowicz, na przyt. m. str. 20.
- ↑ Erler, na przyt. m. II. 646: Declamatores: Stanislaus Niger Croscesius Cechanoviensis poëtarum encomion carmine decantavit. Idem contra invidiam prosam orationem habuit.
- ↑ Dziełko to wyszło wedle Janockiego in 4-to.
