Strona:Żywot i pisma Stanisława Nigra Chrościeskiego humanisty i lekarza poznańskiego wieku XVI-go.pdf/10

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Sława Stanisława Nigra sięgała daleko; nawet król Zygmunt August szukał u niego porady lekarskiej i darzył go względami. Dowodem tej łaski dyplom, datowany z Lublina na sejmie powszechnym d. 10. sierpnia 1566 r. W dyplomie tym król potwierdził dawne szlachectwo Stanisława, jego małżonki i dzieci, a zarazem dokonał poprawy rodzinnego herbu Łabędź, dodając doń nowe odznaki, i to odznaki, niezwykle wysokie i zaszczytne[1].

    Ioannes Groscesius; por. Estreicher, XIV. 213, Wierzbowski, Bibl. II., nr. 1593. Dzieło to doczekało się więcej wydań, najpierw już w r. 1584 w Frankfurcie. Zamieszczone poniżej dystychy z r. 1570: a) In stemma III. ac M. d. Lucae com. a Gorka i b) In nobile stemma auctoris (t. j. Stanislai Chroscesii Nigri) są, jak się domyślam z podpisu I. C. N., robotą młodego Jana.

  1. Dyplom ten, oblatowany w Poznaniu feria secunda post festum sancti Iacobi Apostoli proxima, zapisany jest w aktach grodzkich poznańskich: »Inscriptiones Posnanienses 1573«, fol. 600’—602’. Odpis wierny otrzymałem z król. archiwum państwowego w Poznaniu. Z dokumentu tego wyjmuję ustęp, stwierdzający i uzupełniający wiadomości, podane w tekście rozprawy:.... »Cum nobis virorum clarissimorum nostrique consilii facile principum luculenter testimoniis maxime innotuerit summa virtus, integritas, sollertia rerumque non vulgaris experientia honestissimi nobilissimique nobilis Stanislai Nigri, philosophiae et medicinae doctoris, cuius paullo ante nos quoque inserviendo usi fuimus, dignum imprimis iudicavimus, in quem nostri liberalis propensique animi exstent indubia signa ac praeclara testimonia. Qui quidem Stanislaus Niger, patre nobile Joanne Chroszliewski, de gente Cygnorum prognatus adolescentiam (sic!) iuventutem suam ita exegit, ut post adeptam eruditionis et optimarum rerum scientiae laudem, exantlatos Herculeos prope in erudienda instituendaque bonis artibus et disciplinis primaria regni nostri iuventute labores, ex qua illius schola tanquam ex equo Troiano complures magnatum filii loca summi consilii in regno nostro consecuti, una nobiscum ad clavum Reipublicae sedent, denique post sui doctoratus insigne ramulumque illum, qui ob virtutem et eruditionem summi praemii loco tribuitur, adeptum uxorem demum duxerit, sibi virtute et honestate parem, cuius progenitores nobiles bonique viri Stanislaus Litoslawski de familia Jelitorum et Elizabeth Budkowna Kidlalowska gentis Tubarum exstitisse commemorantur, ex qua liberos procreavit utriusque sexus, parentibus virtutis et ingenii dotibus non absimiles, Joannem videlicet, Lucam, Theodosiam et Zophiam, pueros optimae indolis et bonae exspectationis. Eum itaque Stanislaum Nigrum ipsiusque coniugem et liberos commemoratos non quidem creamus nobiles, sed sua veteri innataque, quam ex maioribus progenitoribusque suis obtinent, nobilitate et virtute claros et conspicuos publice declaramus verosque et indubitatos nobiles pronuntiamus. Quibus quidem et successoribus ipsorum ex linea paterna descendentibus ad insigne avitum, Cygnum videlicet candidum in clipeo rubro expressum, aquilae (oryginał mylnie: aliquae) nostrae albae dimidiam partem superiorem, quae caudam terris, caput inter sidera condat, alis expansis, rostro ad dextram alam verso, a cygno subtus collocato transversa linea seiunctam et separatam cum nativis suis coloribus, quibus a memoria prisca depingitur, propter designandum acre virtutis studium et gloriae immortalilatisque cupidam aspirationem adiungendam esse duximus, prout hoc ipsum, ita per nos adiunctum, hic ob oculos positum conspicitur. Porro ornamenta superiora galeae, quam apertam et in equestribus certaminibus a praecipua nobilitate usurpari solitam illi concedimus, volumus et iubemus esse duas alas aquilinas expansas atque in altum erectas, in quarum medio in nostrae liberali-