Strona:Życie płciowe i jego znaczenie.djvu/097

ciwe mu życie duchowe. Dusza roślin — woń, barwny, kształty — zawdzięcza swój byt prawu krzewienia; w zwierzętach łączy się z tem pierwotny zarodek życia duchowego, obyczajów i sztuki. Jak tylko nadejdzie pora ich pełnego rozwoju cielesnego, natychmiast, wiedzione potężnym popędem, zwierzęta napierają się zmieszania płci, które odbywa się w sposób wielce podobny do roślinnego.
 Jajko, spoczywające w ciele zwierzęcia żeńskiego, wymaga zapłodnienia przez istotę męską dla nabycia siły potrzebnej do wydania nowej istoty. To się dotyczy zarówno jajka owadów, ryb i ptaków, rozwijającego się poza obrębem ciała macierzyńskiego, jak i jajka zwierząt ssących i nareszcie ludzkiego, które dosięga pełnego rozwoju w łonie matki. Miałaś już nieraz sposobność postrzedz te przejścia na ptakach i zwierzętach.
 C. (zakłopotana): Dość często.
 M: Wymieniając to doznajesz przykrej trwogi, lecz gdy się bliżej zapoznasz w tem z rządami przyrody, trwoga ta przeistoczy się w uczucie świętej bojeźni.
 W świecie zwierzęcym przyroda umyślnie utrudnia zapłodnienie, do którego żyjące istoty poczuciowo dążą natężnie. W ten sposób wzmaga się namiętność, naprężają się wszelkie władze do szczytu sił. Właśnie na tem naprężeniu zasadza się nowe uszlachetnienie cech przyszłego pokolenia. Tu zachodzą jednakże przeszkody nie drogą środków zewnętrznych, jak w roślinkach, ale przez karby duchowe, mianowicie przez właściwą płci żeńskiej powściągliwość i nieprzystępność, rozwijająca się w człowieku do samowiednej wstydliwości, słusznie cenionej jako pierwsza cnota istoty niewieściej.