Słownik prawdy i zdrowego rozsądku/Ród
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik prawdy i zdrowego rozsądku |
| Data wyd. | 1905 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | R – wykaz haseł R – całość |
| Indeks stron | |
 Strona w Wikisłowniku
| |
Ród może być dobry lub zły. Jeżeli twój ojciec, dziad, pradziad, prapradziad i t. d. mieli pieniądze i posiadali ziemię, to choćby byli próżniakami, hulakami, a nawet łajdakami, — wiedz o tem, że pochodzisz z dobrego rodu. Jeżeli zaś twój ojciec, dziad i t. d. ciężko pracowali w siermiędze na roli, w rzemiośle, w handlu, lub tylko głową, aby wyżyć i dzieciom dać kawałek chleba, to jesteś ze złego rodu. Wprawdzie już Skarga wołał: „Mała to zaleta, z kogo kto się urodził; na tym wszystko zawisło jako cnotliwie żył“ — ale Skarga był demagogiem. Opaliński w satyrze „Na wyrodków familji swoich i tych, którzy się zacnie urodziwszy marnie żyją“, wypowiedział również demagogiczne poglądy. Oto z nich wyjątek:
A ja tak konkluduję, że cię wolę z chłopa
Chłopem widzieć przy cnocie, niżeli Zborowskim,
Bez Zborowskich postępków. Cnota czyni zacnym.
A też kto wie skąd idziem? Kiedybyśmy mieli
Do Adama samego przodków naszych szperać,
Od nas wspak poczynając, — znaleźlibyśmy tam
Szewców, krawców; stelmachów i garbarzów, ba i
Co gorszego.
