Słownik etymologiczny języka polskiego/płaski

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

płaski, płaskość, płaszczyzna, »leżeć na płask«, płaszczyć, rozpłaszczyć, itd; u nas dziś wyłącznie z a, ale o w *płoski, skąd płoszczyca, ‘pluskwa’ (ogólne w 14. i 15. wieku, nazwa pluskwa dopiero w 15. wieku się zjawia); u wszystkich innych Słowian płosk: cerk. płosk, ‘płaski’, rus. płoszczad’ ‘plac’, płoskusza i płonskucha, ‘pluskwa’, pluszczit’, ‘rozpłaszczać’; a u nich znacznie rzadsze: cerk. płaskolic, czes. splaknouti, ‘spłaszczeć’; sk, k i ch mieniają się stale; tu więc należy nasza płocha, ‘bardo, grzebień tkacki’, czes. plocha, plochý, ‘płaski’, na plosko, ‘płasko’, plosztina, ‘płaszczyzna’; z k: cerk. serb. bułg. płocza, ‘tafla’, serb. plocznik, ‘bruk’; z ch: cerk. inopłosz, ‘jednym ciągiem’, rus. spłosz, płosznoj, ‘nieprzerwany’. Tu dalej nasz płoskoń (p.) i płoszczyk; tu płachta (p.), ch z sk. Czesi rozróżniają, wedle swej głosowni: plochý (‘płaski’), i plachý (‘lękliwy’); my nie, i dlatego zapomnieliśmy płochy, ‘płaski’, zatrzymawszy drugie, zupełnie inne płochy (p.), o ‘wietrzniku’. Prasłowo; lit. płokszczias, ‘płaski’, łotew. plaskains (to samo), niem. flach, Fläche. P. plaski.