Ludowe nazwy miejscowe w powiecie Brzeskim w Galicyi/XV
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Ludowe nazwy miejscowe w powiecie Brzeskim w Galicyi |
| Pochodzenie | Lud. Organ Towarzystwa Ludoznawczego we Lwowie, 1895, 1896, 1897, 1903, 1904 |
| Redaktor | Antoni Kalina; Karol Potkański, Seweryn Udziela |
| Wydawca | Towarzystwo Ludoznawcze |
| Data wyd. | 1895-1904 |
| Druk | „Drukarnia Polska“; Drukarnia Ludowa; Drukarnia W. A. Szyjkowskiego; Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego |
| Miejsce wyd. | Lwów; Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
XV. GMINA DZIERŻANINY.
A. Wieś.
Niegdyś wieś nazywała się Dzierżawiny, bo grunta i lasy miały być w dzierżawach. Z Dzierżawin zrobiono Dzierżaniny.
B. Przysiołki i osady.
1. Dębina, osada składająca się z 13 chałup, w dawnych czasach miała tam być sama dębina.
2. Kąty, kilkanaście odosobnionych chałup w tylnej części gminy w Kącie.
3. W granicach, dwie chałupy, osada na samym końcu wsi.
C. Role.
1. Doły, pole, bo leży w dole.
2. Geburda, pochodzi od jabłoni, która jaż nie istnieje a geburdą zwana.
3. Glinik, bo tam glinę biorą do lepienia.
4. Góra osikowa, bo tam dawniej osiki rosły, a teraz jest pole.
5. Górka, bo jest górka.
6. Grunta we wsi, bo leżą w środku wsi.
7. Jurkosiówka, rola pochodzi od dawnego posiadacza, którego dziś nikt nie pamięta.
8. Kamieńce, bo są grunta bardzo kamieniste.
9. Łazek za paryjką, bo leży za paryjką.
10. Między paryjami, bo leży między paryjami tj. wąwozami.
11. Na brzegu.
12. Nad brzeziną.
13. Nad chaŭpą.
14. Nad dołkiem.
15. Nad miedzą.
16. Na dole.
17. Na dołku.
18. Nad pastwiskiem.
19. Na dziale.
20. Na górce, bo leży na pagórku.
21. Na Jankowem, bo pochodzi z gruntu gospodarza, któremu jest Janek.
22. Na klinie.
23. Na łazie, gdyż wyrobione z krzaków.
24. Na nowiźnie, świeżo wyrobione z krzaków pole.
25. Na pagórku.
26. Na przygórzu.
27. Na psiarce, bo tam jest trawa licha, jałowa, zwana psiarka.
28. Na równi, bo leży na równi.
29. Na stajonkach.
30. Nowizna, dopiero wykarczowane krzaki i jest pole w tem miejscu.
31. Od paryji.
32. Pod chaŭpą.
33. Podchaŭpie.
34. Pode drógą.
35. Pod górą.
36. Podlasem.
37. Pod międzą.
38. Pod polem.
39. Pod przygórzem.
40. Pod śliwiną.
41. Pod stawem.
42. Pod stodołą, bo leży pod stodołą.
43. Pod Sulą, bo tam mieszka gospodarz Sula.
44. Pogorzelec, bo las tam stojący dawno zgorzał.
45. Pole długie za drógą, bo jest długie i leży za drogą.
46. Pole mokre, bo jest mokre.
47. Pole nad chaŭpą od pańskiego, bo leży nad chałupą od gruntu dworskiego.
48. Pole osikowe, bo tam dawniej osiczyna rosła.
49. Pole pierwsze i pole drugie, bo są jedne po drugiem.
50. Pólko w stajonku średniem.
51. Pólko u figury, bo tam stoi figura.
52. Przécka (przeczka), bo jest w poprzek innych pól.
53. Przed chaŭpą, bo leży przed chałupą.
54. Przed kapliczką, bo tam stoi kaplica.
55. Przy wsi, bo jest bliżej wsi.
56. Smęntárz. Jedni twierdzą, że tam niegdyś był smęntárz (cmentarz), drudzy powiadają, że wygląda jakoby okopisko.
57. Stajonko koło wygonu, bo tam dawniej były wygony, którędy bydło na pastwisko pędzono.
58. Stajonko krótkie, bo jest krótkie.
59. „ między paryjami, j. w. lp. 10.
60. „ na browarzysku, bo tam dawno miał być browar.
61. „ nad śliwiną, bo jest nad śliwiną.
62. „ nad studnią, bo jest nad studnią.
63. „ na nowej dąbrzy, bo tam był las dębowy.
64. „ od Borowy, bo leży od granicy gminy Borowa.
65. „ od Turkowego, bo tam siedzi chłop Turek.
66. „ pod dębem, bo tam dąb stoi.
67. „ pod łączyną, bo nad niem jest mała łączka.
68. „ przécka, bo jest w poprzek innych pól (j. w. lp. 52.
69. „ przed chaŭpą (j. w. lp. 53).
70. „ średnie.
71. „ wąskie.
72. „ w dołku, bo jest taki dołek.
73. „ w pliwiu, od czego nazwa pochodzi, nie umieją wytłumaczyć.
74. „ w polu, bo jest pośród innych większych pól.
75. „ za łączką.
76. „ za mostkiem, bo tam jest mostek.
77. „ za ogrodem.
78. „ za stodołą.
79. Sydówka, bo tam mieszkał chłop Sydo lub Sydło.
80. U potoka, bo leży u potoka.
81. U wsi, bo leży przy samej wsi.
82. W dołkach.
83. W granicach, bo jest położone na granicy od Borowy.
84. W jasionku, nazwa ta pochodzi, że dawniej miał być las jasieniowy.
85. W kruchynie, pochodzi od drzewa zwanego kruchlina, które tam rośnie.
86. W krzakach, bo tam rosną krzaki.
87. W łączkach, bo tam były łąki.
88. W paryji, bo leży w paryji, w wąwozie.
89. W plewni, od czego pochodzi, nie wiedzą.
90. W stajonku.
91. Za dębiną, bo tam dawniej stała dębina.
92. Za dołkiem.
93. Za drogą.
94. Za górą.
95. Za gruszką, bo tam była gruszka.
96. Za smyczką, niewiadomo, dlaczego tak się nazywa.
97. Za stodołą.
98. Zawiszówka, bo tam dawno mieszkał Zawisza chłop.
D. Łąki.
1. Dołek, bo jest w dołku.
2. Łączka mała pod studnią.
3. Łączka w dołku.
4. Łąka wielka.
5. Na dołku, bo jest w dołku.
6. Na podbujnem, bo leży od granicy Bujne.
7. Pod lasem, bo leży pod lasem.
8. Pod pagórkiem, bo jest pod pagórkiem.
9. Psiarka, bo trawa bardzo licha.
10. Smyczka, bo tam sama smyczka rośnie.
11. Za górą, bo leży za górą.
12. Zawiszówka, bo tam dawno mieszkał Zawisza chłop. (j. w. C. lp. 98.).
E. Pastwiska.
1. Doły, bo leży w dole.
2. Moczarki, bo mokre.
3. Nad paryją, bo leży nad paryją.
4. Na psiarce, bo na niem rośnie trawa licha, jałowa, psiarka.
5. Paryja, bo jest w samej paryji.
6. Pod chaŭpą, kawałek pastwiska.
7. Pod śliwiną, kawałek pastwiska.
8. Pomiędzy paryjami, bo leży pomiędzy paryjami.
9. W paryji.
10. W plewiu albo pliwiu, od czego nazwa pochodzi, nie umieją wytłumaczyć.
11. W podłaziu, bo tam dawno były łazy.
12. W soślinie, bo tam była soślina (sośnina).
F. Lasy.
1. Kadłubki. „Nazwa ta może stąd powstała, że miejsce to jakoby pozakląkane doły niemal po całym lesie się znajdują“.
2. Moczarki, bo tam są bagna.
3. Nowa dąbrz, bo tam miał być dawno las dębowy.
4. Pogorzelec, bo część tego lasu zgorzała i pole po niem zostało, (j. w. C. lp. 44.).
5. Za górą, bo jest za górą.
G. Góry.
Góra osikowa, bo tam dawniej osiki rosły, a teraz jest pole. (j. w. C. lp. 4.).
H. Drogi.
1. Droga do Paleśnicy (sąsiednia gmina).
2. „ „ Roztoki (sąsiednia gmina).
