Encyklopedyja powszechna (1859)/Altimetr
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Altimetr |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Altimetr (wysokomierz), z łacińskiego altus wysoki, i greckiego metron miara. Narzędzie służące do mierzenia wysokości, składa się z prawidła metalicznego (mosiężnego) poziomego i z dwóch ramion do niego prostopadłych, z których jedno, po prawidłu, ku drugiemu zbliżać i oddalać się może. Oba ramiona pionowe opatrzone są otworami podłużnemi, po których posuwać się mogą kwadraciki, opatrzone otworami okrągłemi, przeznaczonemi do patrzenia na mierzone przedmioty. Wszystkie trzy części podzielone są na działki równe, wyobrażające jakiekolwiek miary długości np. sążnie. Chcąc za pomocą tego narzędzia zmierzyć wysokość jakiego przedmiotu, odmierza się od niego pewna odległość i alimetr ustawia się w tej odległości do poziomu, ramie ruchome ustawia się w odległości tylu części na prawidle poziomym od ramienia nieruchomego, ile np. sążni odmierzono na gruncie; kwadracik na ramieniu ruchomém ustawia się w upodobanej wysokości, kwadracik zaś ramienia nieruchomego posuwa się po niém dopóty, dopóki, patrząc przez otwór kwadratu ramienia ruchomego, nie ujrzymy w otworze drugiego kwadratu wierzchołka danego przedmiotu; wtenczas różnica pomiędzy wysokościami dwóch kwadratów wyniesie tyle działek ile miar długości, użytych do mierzenia na gruncie, mieści się w wysokości przedmiotu, którą wszakże powiększyć jeszcze wypadnie odległością pierwszego kwadratu od ziemi.
