Encyklopedja Kościelna/Ernesti Jan August

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom V)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Ernesti Jan August, teolog protestancki i sławny filolog, ur. w Tennstädt, w Turyngji, 4 Sierp.1707 r. Był rektorem szkoły lipskiej (Thomaschule) od 1731, a 1759 został profesorem teologji w tamtejszym uniwersytecie. Tutaj nadał on nowy gramatyczno-historyczny kierunek egzegezie protestanckiej, dotąd przeważnie dogmatycznej i allegorycznej. Wychodził wszakże E. z fałszywej zasady, że Pismo św. należy tłumaczyć przedewszystkiém czysto filologicznie, jakby wszelkie inne dzieło świeckie. Zasada ta była pierwszym krokiem do późniejszej zupełnej emancypacji egzegezy z pod wpływu dogmatu i Kościoła. E. nie myślał o takim rezultacie swojej zasady, trzymał się jeszcze osobiście nauki ortodoksyjno-luterańskiej, torował wszakże mimowolnie drogę przyszłym egzegetom racjonalistowskim. E. um. 11 Wrz. 1781 r. Oprócz wielu filologicznych pism i wydać rzymskich i greckich klasyków, zostawił on dzieła: Institutio interpretis N. Testamenti Lips. 1761, wydane na nowo przez Ammon’a 1809; Imitia doctrinae solidioris; Podręcznik filozofji podług zasad Wolfa; Neue theol. Bibliothek, 10 t. Leipz. 1760—69; Neueste theol. Bibliothek, 4 t. 1773—79, oba dzieła zawierają recenzję pism teologicznych i stanowią dalszy ciąg Bibljoteki Krafta. Mniejsze jego prace zebrane w Opuscula theologica, Lip. 1773. Cf. Elogium J. A. Ernesti, Lips. 1781 (po niemiecku Küttner, ib. 1782). C. L. Bauer, De formulae et disciplinae Ernestianae indole et conditione vera, 1782 (po niem. przetłum. Strodtmann 1785) i (Teller’a), Verdienste E’s um die Theologie u. Religion, 1783. N.