Encyklopedja Kościelna/Archeologja biblijna
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom I) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Archeologja biblijna, albo żydowska, nauka o starożytnościach narodu żydowskiego, a mianowicie o zwyczajach domowych, urządzeniach społecznych i obrzędach religijnych dawnych Żydów, aż do nar. Chrystusa. Do niej należy też geografja biblijna (ob.). Archeologja biblijna jest jednym z pomocniczych środków zrozumienia Pisma św. Z tego powodu wiąże się ona z archeologią innych wschodnich narodów, o ile to przyczynić się może do wyjaśnienia życia Izraelitów. Źródłami tej nauki są: 1) Pismo św. Star. i N. Test. Lubo arch. b. ma je objaśniać, jednakże sama znajduje tam wiele objaśnień, przez porównywanie jednych miejsc z drugiemi. 2) Dzieła Józefa Flawjusza (ob.) i Filona (ob.), pisarzy żydowskich. 3) Talmud (ob.). 4) Pisma niektórych pisarzy klassycznych (Herodota, Djodora Sycyl, Strabona, Tacyta), o których użyciu ob. rozprawy w Ugolini Thesaurus, tom. II i Joan. Reiskii, Diss. de scriptor. romanor. judaicam circa historiam falsis narratiunculis (Wolfeubüttel 1691). 5) Opisy podróży do Ziemi św. (Itineraria). — Literatura. Nader szacownym jest zbiór dzieł i rozpraw różnych autorów o starożytnościach biblijnych, w Blasii Ugolini Thesaurus antiquitatum sacrarum, Venetiis 1744—69, w 34 tomach in fol. maj. Inne dzieła znajdują się wyliczone w Allioli’ego Handb. der bibl. Alterthumskunde, Landshut 1844; Saulcy, Dictionnaire des antiquité bibliques, ed. Migne, Paris 1859; Joh. Jahn, Biblische Archäologie, Wien 1797—1805 (tego ostatniego streszczeniem jest Four. Akermanni Archaeologia biblica, 1 vol. i Jo. Jahn, Archaeol. bibl. post D. Fourer. Ackermanni conamina primum edid. Mich. Bobrowski, Vilnae 1829—36, 2 tomy). Brakujące tu uwzględnienie starożytności egipskich i assyryjskich można znaleść w Georg. Ebers, Aegypten und Bücher Mose’s, I Bd. Leipz. 1868 (więcej nie wyszło) i Eberh. Schrader, Die Keilinschriften und das Alte Testament, Giessen 1872. X. W. K.
