Encyklopedja Kościelna/Amfiloch

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom I)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1873
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Amfiloch (święty), bp Ikonium, ur. w Kappadocji, oddawał się z razu krasomóstwu i adwokaturze, następnie udał się na pustynię, a r. 375 wybrany na biskupa Ikonium i metropolitę Lykaonii. Na tym urzędzie czynny brał udział w sprawach kościelnych swego czasu: obecnym był na drugim soborze powszechnym konstantynop., sam zwołał r. 383 sobór przeciwko messaljanom, wzywał cesarza Teodozjusza W. do wytępienia arjanizmu i żył w ścisłej przyjaźni ze św. Bazylim W. (sąsiednim metropolitą) i ze św. Grzegorzem nazjanzeńskim. Żył jeszcze r. 392, kiedy św. Hieronim spisywał swój Catalogus Scriptorum Ecclesiae. Rok śmierci jego niewiadomy. W ojcach Kościoła i soborach znajdują się wyjątki z zatraconych pism Amfilocha: ksiądz Combefis zebrał starannie te ułamki i ogłosił je w Paryżu r. 1644, z zachowanemi dziełami Amfilocha, do których należą: Ośm kazań, Poemat do Seleukusa o księgach świętych i Żywot św. Bazylego; lecz autentyczność tych dzieł jest wątpliwą, a Oudin przypisuje je Amfilochowi, metropolicie Cyzyku, współczesnemu Focjusza (Comment. de scriptor. eccles. t. II str. 216). Inni, jak Dupin, uważają Poemat o księgach świętych, jako dzieło św. Grzegorza z Nazjanzu, a Żywot św. Bazylego, zresztą pełen baśni, za płód znacznie późniejszy jakiegoś Greka. Z Kazań, czwarte i ósme niezawodnie są fałszywe. Lecz list synodalny, napisany przez świętego Amfilocha, w obronie nauki prawowiernej o Trójcy świętej, a przez Cotelier'a przedrukowany w II t. Monumenta Ecclesiae Graecae, p. 98, jest w zupełności autentyczny. Wszystkie dzieła świętego Amfilocha znajdują się w VI tomie Bibliotheca Gallandii. Sławne są trzy listy kanoniczne św. Bazylego do Amfilocha. Molkenbuhr i Binterim (Denkwürdigkeiten), bez dostatecznego dowodu, zaprzeczali ich autentyczności. Grecy i łacinnicy obchodzą pamiątkę św. Amfilocha 23 List. (Hefele)J.