Encyklopedja Kościelna/Adwent

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom I)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1873
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Adwent, łacińskie adventus, Przyjście Pańskie: czas cztero, lub około czterotygodniowy przed świętem Bożego Narodzenia. Dawniej adwentem sam dzień Bożego Narodzenia zwano, odkąd się i rok kościelny zaczynał; a to już dla tego, że w tym czasie przypada zimowe przesilenie dnia z nocą, albo też raczej, że dzień ten, 25 Grudnia, był przyjściem na świat słońca sprawiedliwości, dniem narodzenia się Jezusa Chrystusa. W tém znaczeniu, mszał mozarabski i Lanfranc w swoich ustawach, niedziele poprzedzające Boże Narodzenie nazywają dominicae ante Adventum. Hymny św. Ambrożego, ułożone na Boże Nar., noszą też tytuł: de adventu Domini. Advent się liczył i liczy w różnych kościołach różnie: w wielu miejscach zaczynał się na drugi dzień po św. Marcinie, ztąd pozostał zwyczaj dawnych ucztowań na gęsi pieczonej; dzisiaj od tego czasu poszczą na wschodzie, a na zachodzie w kościele medjolańskim i w niektórych zakonach św. Franciszka. W powszechnym Kościele dziś się zaczyna adwent od niedzieli bliższej św. Andrzeja, a jeśli to święto przypadnie w niedzielę, niedziela ta będzie pierwszą adwentu. Co się tyczy postu, w niektórych miejscowościach i u nas, na wzór greckiego kościoła, siedm dni w adwencie poszczą, niektórzy dziewięć, lecz z prawa tylko obowiązują środy i piątki, na miejsce zniesionych przed świętami wigilji, przez breve Piusa VI w r. 1775, tu przeniesione. Z pierwszą niedzielą adwentu, wedle rachuby powszechnej, zaczyna się rok kościelny, jak widać ze mszału i brewiarza rzymskiego. Cztery niedziele adwentu są jakby cztery tysiące lat świata starożytnego, względem przyjścia Messjasza: w tym duchu ułożone jest całe na ten czas nabożeństwo. Na Podlasiu w czasie adwentu, zwłaszcza wieczorem i rano, młodzież wiejska wybiera na ligawkach proste lecz przejmujące tony. Zwyczaj ten zdaje się mieć stosunek z onemi słowy pisma: Canite tuba Sion; a lud nasz rzewnie tłumaczy sobie, że się w adwencie sąd ostateczny, na kazaniach i ewangeljach przypominany, kiedyś odbędzie, i że te ligawki przypominają trąbę archanielską. W wielu też stronach naszego kraju jest chwalebny zwyczaj, że każdy prawie w ciągu adwentu będzie u spowiedzi, jak na wielkanoc i że za ustaniem wesołych rozrywek, wszyscy się pobożnym rozmyślaniom oddają. Pierwsze ślady adwentu spotykamy w jednej z ustaw soboru saragoskiego w r. 380; wyraźniejsze jednak dowody jego starożytności pochodzą z V i VI wieku. X. S. J.