Strona:Władysław Mieczysław Kozłowski - Powstanie wielkopolskie w roku 1848.pdf/13

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

w Rosji. Ucisk i uszczuplenia praw Polaków budziły ustawiczne niezadowolenie, ujawniające się na sejmach rzadko zwoływanych. Gdy zaś po śmierci Aleksandra I królem Polski i carem Rosji został tępy despota Mikołaj I, ucisk zwiększył się znacznie i wszystko rokowało dalsze ograniczenia, a nawet zniesienie konstytucji.
Tymczasem w lipcu 1830 r. wybuchła we Francji rewolucja przeciw królom, narzuconym jej przez wrogów w r. 1814. Rewolucja ta wywołała pokrewny ruch w Belgji i powstanie odrębnego królestwa belgijskiego. Mikołaj I zamierzał wysłać wojska swe przeciw rewolucyjnemu rządowi Francji, a zwłaszcza zgnieść niepodległość Belgji. Armja polska miała iść na czele tej zbrodniczej wyprawy przeciw wolności ludów. Rozkaz mobilizacji już był wydany. Gdy się dowiedziano o tem w Warszawie, nasza dzielna armja, której hasło dała szkoła podchorążych, osądziła. że szlachetniej jest ponieść śmierć w próbie zdobycia wolności i bytu niepodległego, niż haniebnie stać się narzędziem ucisku ludów, które świeżo odzyskały wolność. Dnia 29 listopada 1840 roku wybuchła rewolucja, zapoczątkowana przez gromadkę podchorążych. Pociągnęło to za sobą wojnę z Rosją, trwającą do końca października 1831 r., oznaczoną na początku świetnemi zwycięstwami Polaków, lecz wkońcu przez niedołęstwo dowództwa i przewagę sił zakończoną nieszczęśliwie.
Klęska poniesiona pociągnęła za sobą zniesienie konstytucji i przyłączenie ściślejsze Królestwa do Rosji, razem z całym szeregiem środków okrutnych, jak wywożenie dzieci porywanych rodzicom dla wychowania na siepaczy moskiewskich, wysiedlanie tysięcy rolników w odległe pustkowia Rosji i t. d. Stopniowo dążono do zniesienia wszystkich instytucji polskich.