Strona:Volumina legum T. 7.djvu/026

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

missorum, powinni carere activa voce, y zapozwani czyli o to, czyli o niesprawiedliwą uczynioną lustracyą y taryffę, albo o poczynione krzywdy, czyli wiolencye podczas lustracyi na Kommissyą Ekonomiczną, maią subesse poenis czterech niedziel wieży, y 2000 grzywien, y poczynione szkody nadgrodzić. A taż Kommissya Ekonomiczna zaraz post translapsum tempus inszych substituere ma Lustratorow, aby zupełnie wzięła skutek lustracya, y ciż przez Radę, kiedy potrzeba, substytuowani Lustratorowie, maią eadem praerogativa et authoritate, co y Seymowi, gaudere.
Że zaś Starostowie Grodowi prawami obowiązani zamki opatrywać, bespieczeństwo y exekucya super convictis w swoim Powiecie czynić; przeto ciż UU. Lustratorowie przy lustracyach expensę, y potrzebę takową, iak gdzie wynikać będzie, wynikać będzie, wypiszą ad decisionem Statuum; a gdzie nie będzie sufficiens proventus do opatrzenia praemissorum, przyszłe Seymy sposob dostarczaiący pro securitate publica, tudzież Sądowych exekucyi, obmyślić maią.
Ta zaś taryffa do lat piąciu trwać powinna, po ktorym czasie nowa lustracya przez Lustratorow, ktorych wcześnie Kommissya Skarbowa naznaczy, nastąpić ma.
A że z wielu Starostw y tenut podatek hibernowy do skarbu Koronn. iest wypłacany, a niektore takowe dobra w wielu Woiewodztwach, osobliwie Ruskich, wspomnionego podatku nie płacą, przeto taż Kommissya Ekonomiczna, od od czasu reassumowania swoiey iuryzdykcyi in spatio roku iednego, przez wyznaczonych osobno do takowych dobr Lustratorow, podatek rzeczowy hibernowy od poddanych tam, zkąd nie był płacony, biorąc proporcyą z dobr, ktore dotąd płaciły y płacą, sprawiedliwie umiarkować y postanowić, oraz wybieranie y do skarbu Koron. niezawodne importowanie uregulować będzie powinna, nie tykaiąc iednak dobr dziedzicznych.

Pogłowne żydowskie.

Iako dostatecznie wiemy, że nad podatek in vim pogłownego żydowskiego summy 220,000 złot. Polskich konstytucyą anno 1717 ogolnie postanowioney, żydzi starsi za prywatnemi swemi dyspozycyami y dyspartymentami daleko większe summy, z niemałym całego żydowstwa uciemiężeniem, osobliwie w miasteczkach Krolewskich y szlacheckich mieszkaiącego, wybierać, y na swoy pożytek, oraz prywatne expensa obracać zwykli; a Rzeczposp. z pomiarkowania słusznego daleko większy z podatku żydowskiego bez ciężkości onych mieć może emolument; przeto znosząc wspomnioną in vim pogłownego ugodzoną ut supra summę, a na podobieństwo konstytucyi r. 1624 pogłowne generalne od wszystkich żydow y Karaimow, tak w miastach, iako y wsiach Krolewskich, duchownych, y szlacheckich, ustanawiamy w ten sposob: aby po wypłaceniu przeszłym zwyczaiem za rok teraźnieyszy 1764 należącego od żydow podatku, na dalsze czasy wszyscy żydzi i Karaimy oboyga płci, od roku urodzenia rachuiąc, nullo excepto, od każdey głowy po złot. dwa corocznie niżey opisanym sposobem płacili.
Stanowiemy zatym y przykazuiemy wszystkim generalnie żydom y Starszym ich Kahałnym, tak w Małey iako y Wielkiey-Polszcze, tudzież wszystkich ogolnie Prowincyach do Korony należących, oraz Starostow y tenutaryuszow dobr Krolewskich, tudzież duchownych y świeckich panow obwieszczamy y obliguiemy, aby wcześnie, to iest zaraz, skoro tylko ninieysza ustawa publikowana będzie, nayprzod w każdym mieście, gdzie iest kahał żydowski, sam Rabin z Kwartalnym, y trzecim Szkolnikiem, a gdzie Rabina niemasz y Kwartalnego, tak dway żydzi naylepsi gospodarze, z Szkolnikiem od zwierzchności wybrani, rewizyą głow wszystkich żydowskich, nietylko w tym mieście y miasteczku będących, ale y tam, gdzie sie tylko ktorego kahału rozciąga parafia, zaczynali, ktorą to rewizyą, chcąc mieć iak nayrzetelnieyszą, Starostow wszystkich, tentaryuszow, niemniey panow duchownych y świeckich obowięzuiemy, aby oni czyli sami przez siebie, czyli przez swoich ekonomow y rządzcow, do wyznaczonych ut supra w każdym mieście y miasteczku na rewidowanie głow żydow y Karaimow, iednego ieszcze katolika, szlachcica, wiary godnego, y nienotowanego przydali, y przydanemu przykazali, aby oni wraz nierozdzielnie y nieodstępnie, wszystkie mieszkania żydowskie w mieście lub miasteczku, (do ktorego żydzi z wszystkich wsiow do tego kahału czyli paraffii należących, pod klątwą żydowską stawać maią) y wszystkich, nietylko w mieszkaniach się znayduiących żydow y żydowek, y ich dzieci y służących, ale też y w podrożach będących, bądź w dwoch miastach domostwa maiących, de nomine et cognomine wiernie spisali, y podpisali, et pro die 2da Ianuari a. 1765 z temiż inwentarzami do pryncypalnych Grodow Woiewodztwa czyli Ziemi, albo Powiatu, dokąd Kommissarze niżey wyrażeni są wyznaczeni, na ten sam dzień ziechać powinni, stawić się maią, y przed temiż Kommissarzami nayprzod Rewizorowie szlachta zwyczaiem swoim, a zaś żydzi swym na Rodale zwyczaiem, forma in statuto descripta w szkole, ieżeli tam będzie, in eam rotham maią przysiądz.
My NN. przysięgamy: iż czyniąc tę rewizyą we wszystkich mieyscach y mieszkaniach, wszystkie specifice osoby żydowskie y Karaimskie od naystarszey aż do naymnieyszey głowy, w mieszkaniach, parafiach, y podrożach będące, żadnego nie opuściwszy, według ustawy Seymowey rzetelnie spisaliśmy, żadnym względem, ani nienawiścią nie uwodząc się, żadnych datkow nie braliśmy, y obietnic wszelkich nie akceptowaliśmy, ani onych akceptować będziemy, y sprawiedliwie ten na nas włożony obowiązek rewizorski wypełniliśmy.
A panow dobr duchownych y świeckich ostrze-