niemowlęctwa wracam» (Modlitwa). Niemowlęctwo znaczy tutaj niemówienie, milczenie.
1) «Zwarjowany», znaczy odmienny (Rzecz o Wolności Słowa), bo varius = rozmaity.
5) «Cezar i Napoleon obydwaj w błękit jeden obwinieni» (Vendôme) Obwiniony tutaj = owinięty.
6) «Światło się rozlega strumieniami po niebie» (Wieczór w pustkach); rozlega się znaczy tutaj — rozkłada się, rozpościera się.
To jest przed końcem każdego perjodu,
Co ma nastąpić, wiedząc bez zachodu. (Quidam).
Uprzedzenie nie ma tu znaczenia uczuciowego ujemnego; zachód oznacza staranie się o coś.
§ 8. b) Sprowadzanie znaczeń słów do treści etymologicznej służy bardzo często Norwidowi do stwarzania sugestywnie działających aforyzmów, opartych na kalamburowem zestawieniu terminów. Znaczenie pierwotne i znaczenie wtórne pozostają, jedno słowo oznacza równocześnie dwie treści, np.
1) «Rozpasanie z zakonu narodowości» (list do Dzien. Poznańskiego). Tu słowo rozpasać ma oba znaczenia: a) rozpasać = rozwiązać, b) pochodne: rozpasanie w znaczeniu przenośnem, jako wynik poprzedniego.
2) «Piękno jest nato, aby zachwycało do pracy». (Promethidion, Bogumił). Zachwycać — poza dzisiejszem znaczeniem ma dla Norwida pierwotne znaczenie = sprawić, aby się czegoś chwycić. Ponieważ praca pozwala nam chwytać niebo i sama praca chwyta nas w niebo, więc zachwyca nas. «Zachwycił się on raz o pierwszorzędny ton harmonji» (Tyrtej).
3) «Będzie konał, ale nic nie wykona». (O Słowackim). (Prawdziwa kultura i postęp) «to wielki psalm
