Strona:Stanisław Załęski - Jezuici w Polsce T. 1 Cz. 2.djvu/317

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

gium jezuickie, w którem on z O. Tomaszem z Błonia załogą pozostał, kapitulacyą wpadło w moc szwedzkiego króla Gustawa Adolfa. Zwycięski Szwed, nałajawszy starca do woli, groził deportacyą do Sztokholmu, po trzech dniach jednak puścił wolno. Więc Nicolai podążył do Wilna i tam długiego a pracowitego żywota dokonał pobożnie Znamy jego: „Skład wiary Synodu upsalskiego 1593 r. — „Listy o misyach szwedzkich“; kilka z nich ogłosił Theiner w dziele: „Schweden und seine Stellung zum h. Stuhl[1].


§. 89. Pisarze asceci.

O. Szymon Wysocki, ur. 1542, † 1622. Rodem z Kurzan na Pokuciu. Znamy młodość jego, spędzoną na naukach we Lwowie, przyjaźń jego ze Skargą, powołanie obydwóch do nowicyatu w Rzymie. Po powrocie do Polski widzieliśmy go niezmordowanym na pracach kapłańskich, w zakładaniu szpitalów i instytucyj miłosiernych, iż go ojcem ubogich powszechnie nazywano, a potem od r. 1578 przez lat 5 spowiednikiem szwedzkiej królowej Katarzyny i duchownym dyrektorem młodego Zygmunta. Po śmierci królowej 1583 r. czas dłuższy byt wielkim penitencyarzem u św. Piotra w Rzymie. Tam on mając chwil wolnych dosyć, tłumaczył pobożne księgi, o których niżej. Za powtórnym powrotem do Polski pracował jako kaznodzieja i spowiednik w Kaliszu i w Krakowie, gdzie też 12 czerwca 1622 r. po długiej chorobie na kamień, zbożnego żywota dokonał.

Oprócz „Kazania na pogrzebie kcia Jana Szymona Olelkowicza, mianego w Lublinie 1593 r.“ (wyd. Wilno 1593) i żywotu Katarzyny Wapowskiej: „Kształt pobożności“... (Kalisz 1606 r.), wszystko, co pisał i drukował, jest tylko przekładem lub przeróbką dzieł obcych ascetycznych. Nie w oryginalności więc, ale w tem jego zasługa, że literaturze polskiej religijnej przystroił dzieła zagraniczne piękną polszczyzną. Zabrał się do

  1. Dalin IV, 51, 416. Rostowski 272. Brown 278. Backer et Sommervogel V, 1707—1709