Strona:Stanisław Załęski - Jezuici w Polsce T. 1 Cz. 2.djvu/282

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

w wigiliach, mszach, pomnikach, fundacyach, prawi o marności świata i gotowaniu się na śmierć. Dwa ostatnie ogłosił, jak mówił: „Na pogrzebie królowej polskiej Anny, ostatniego potomka domu Jagiełłowego“ (we wrześniu w Krakowie 1596 r.), miane na Wawelu 21 listop. 1596 r. i „Na pogrzebie królowej polskiej Anny z Rakus, żony Zygmunta III, polskiego i szwedzkiego króla“ († 10 lut. 1598 w Warszawie), miane na Wawelu 16 paźdz. 1599 r. Obydwie te mowy żałobne są panegirykiem, ale bez dworactwa i pochlebstw komukolwiek, drugie jest przedewszystkiem elegią; było za co sławić zacną ostatnią Jagiellonkę, było nad czem płakać, stojąc u trumny młodej królowej, zmarłej przy dziecięciu. Czytać bez łez tej elegii niepodobna; a nie jest to żal pogański, bez pociechy. W tę ciemność grobu i żałoby wpuszcza kaznodzieja snopy jasnych promieni o nieśmiertelności duszy i zbożnych czynach, które i tu na ziemi żyją w swych skutkach i przed tron Boga jako zasługa po nagrodę idą.
Kazania niedzielne, świąteczne, o siedmiu Sakramentach i inne przygodne, przełożył na język łaciński Jan Odrowąż Pieniążek, wda sieradzki, rycerz i obywatel znamienity, ogłosił drukiem w Krakowie 1691 r. i dedykował Innocentemu XII[1]. W przekładzie tym nie pominął i kazań sejmowych, o których nam teraz mówić wypadnie.


§. 83. Kazania sejmowe Skargi. — Przykrości kaznodziei. — Roczniki kościelne Baroniusza. 1600—1607.

„Ośmnaście walnych sejmów oświecał kazaniami Skarga“, a były to burzliwe sejmy; ledwo jedenaście z nich doszło, siedm rozlazło się na niczem. Od r. 1588 do 1600, w którym kazania sejmowe pierwszy raz były wydane, dziewięć odprawiło się

  1. Conciones pro diebus Dominicis et Festis totius anni R. P. Petri Skarga S. J., Poloni, jam olim ab ipso authore cum additione de VII Sacramentis et aliarum ejusdem Concionum saepius recognitae et editae, nunc in latinum idioma translatae, et ad fidei doctrinaeque christianae augmentum a Joanne Odrowąż Pieniążek, Palatino Sieradiensi in lucem publicam datae. Cracoviae, 1691 (in fol. pag. 2, 1261, 11).