o 6%, w Prusach Królewskich o 8%, w Monarchii Pruskiej również o 8%. Najszybciej giną przedsiębiorstwa rzemieślnicze, pracujące bez pomocników i bez motorów: liczba ich zmalała w Księstwie o 29%, w Prusach Królewskich o 28%, w Monarchii Pruskiej o 31%. Odwrotnie najbardziej wzrosła liczba przedsiębiorstw zatrudniających więcej niż 50 osób (fabryk), 1882—1907 w Księstwie z 106 na 370 (= + 249%), w Prusach Królewskich z 98 na 376 (= + 284%), w Monarchii Pruskiej z 5.372 na 16.463 (= + 206%). W Prusach Królewskich, gdzie stopień uprzemysłowienia jest większy, jest też większą przecięciowa wielkość przedsiębiorstw przemysłowych. Roku 1907 przypadało tu na 1 przedsiębiorstwo 4,20 osób zatrudnionych (1882=2,37), w Księstwie zaś 3,76 osób (1882=2,22), a w Monarchii Pruskiej 5,59 (1882=2,81).
Co do zatrudniania kobiet w przemyśle stanęły dzielnice nasze, mimo nieznaczny stopień uprzemysłowienia, na równi z innemi prowincyami pruskiemi. W Monarchii Pruskiej stanowią kobiety 16% zarobkujących, w Prusach Królewskich również 16%, w Księstwie 15%. Jeżeli się uwzględni, iż obie dzielnice nie posiadają prawie wcale przemysłu włóknistego, który w Prusach zatrudnia ⅕ wszystkich zarobkujących w przemyśle kobiet, to stopień zatrudniania kobiet uznać musimy za wyższy prawie niż w innych prowincyach pruskich. Najwięcej kobiet pracuje w przemyśle konfekcyjnym (szwaczki, krawczynie i t. p.), potem w przemyśle artykułów spożywczych i w przemyśle czyszczenia i chędożenia[1] (praczki, prasowaczki). Niezdrowym jednak objawem jest, że i w przemyśle mineralnym, szczególnie w cegielniach, dużo się kobiet zatrudnia, stosunkowo więcej niż gdzieindziej; w Księstwie stanowią kobiety bowiem 19% wszystkich osób zatrudnionych, w Monarchii Pruskiej zaś przecięciowo tylko 9%.
- ↑ niem. „Reinigungsgewerbe”.
