Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/221

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

dyadoch Lizymach dopiero w następnem pokoleniu znalazł godnego siebie następcę w osobie króla pergameńskiego.
Wszyscy byli to dzielni, rozważni i mądrzy ludzie; najbardziej jednakże z pośród nich godny szacunku był Antygon. Genjalna bystrość jego ojca Poliorkety harmonijnie w nim się łączyła z odziedziczonym po matce, Fili, córce Antypatra, łagodnym rozsądkiem i poczuciem obowiązku. W późniejszym wieku Antygon z zapałem się zwrócił do surowej filozofji, której początek dał Zenon w pierwszych latach stulecia we «Wzorzystej Stoi» (t. j. kolumnadzie) i która dlatego nazywa się filozofją stoicką. Uczeń Zenona Perseusz został przezeń wezwany na jego dwór; Antygon dążył do uzgodnienia swych obowiązków królewskich z jego nauką. Odpowiednio do tego nazywał swe panowanie: «zaszczytną służbą» (endoxos douleia), wprowadzając w życie zasady, którym w późniejszych czasach holdowali najwybitniejsi cesarze rzymscy — Trajan, Marek Aureljusz — i najlepsi z nowszych. Macedonję podniósł z upadku do poziomu wielkiego państwa, zapewniając jej hegemonję nad Grecją. Coprawda nie odrazu zadowolnił się on swą rolą: marzył z początku o zjednoczeniu królestwa Lizymacha, co spowodowało w następstwie wojnę z Antjochem syryjskim; lecz rozsądek nakazał mu porzucić te plany. Z Antjochem zawarte zostało przymierze, wzmocnione jego małżeństwem z siostrą Antygona — Filą Młodszą. W ten sposób zawiązała się długotrwała przyjaźń Antygonidów z Seleukidami. Dwór Antygona był ogniskiem kultury; prócz filozofji kwitła tutaj historja w osobie Hieronima z Kardji, sławnego ze swej surowej rzetelności historyka dyadochów. Wogóle największą zaletą tego najlepszego z epigonów jest uczciwość.
W innym zupełnie rodzaju był władca Egiptu, tak długo i niefortunnie wojujący z Antygonem o wpływy w Grecji, Ptolemeusz II Filadelf. Ujmujący w sposobie zachowania, subtelny polityk, uczynił on swój dwór ogniskiem wytworności i wiedzy. Nie był miłośnikiem filo-