rady, któreby w kształcie romansu lub dramatu przedstawione nie zostały, i mimo wszelkich ozdób stylu i błyskotek dowcipu, uczuwszy w sobie jakąś czczość i niesmak, nieraz mimowolnie spytać się musimy: jaki cel obrał sobie autor, przedstawiając tak poczwarne malowidła i czy to ma być duch dzisiejszej poezyi francuskiej? — lecz zastanowiwszy się pilniej, uważać powinniśmy tę epokę za epokę przejścia i przesilenia: jest to otrząśnienie się prawie konwulsyjne z pod suchych prawideł Boilów[1] i Laharpów[2], jest to pierwszy pęd rumaka, który zerwał zapory i wędzidła. Już tu, widzimy zarody poezyi narodowej francuskiej, i lubo dziś z ustępów tylko o niej sądzić możemy, ustępy te rozrzucone w dziełach tylu znakomitych autorów, ciągłym nacechowane postępem, podobne są do jutrzenki, która blask wschodzącego słońca zapowiada. I czy to weźmiem religijne poemata Chateaubrianda, czy bogate w obrazy i mistrzowskie sceny, dramata i romanse W. Hugo[3], czy humorystyczne marzenia Janina[4], czy okropne morskie wypadki posępnego Sue[5], czy charaktery pełne mocy i ognia pojedyńczych bohaterów i całych mas ludu Fr. Soulié[6], czy pełne wdzięku domowego pożycia obrazy, gdzie Balzac[7] z taką głęboką znajomością ludzi, rozwinął najdelikatniejsze serca ludzkiego uczucia, czy nareszcie przeszłość historyczną, wywołaną na jaw w romansach Pawła Lacroix[8] de Vigny[9], Aleksandra Dumasa[10] — wszędzie ujrzymy hojnie rozrzucone kwiaty nowych myśli,
- ↑
Nicolas Boileau (1636-1711) – francuski poeta i krytyk literacki, autor poematu Sztuka poetycka.
- ↑ Jean-François de La Harpe (1739-1803) – francuski dramaturg, dziennikarz i krytyk literacki, autor 18-tomowego Le Lycée, ou cours de littérature.
- ↑ Victor Hugo (1803-1885) – francuski pisarz, poeta, dramaturg i polityk.
- ↑ Jules Janin (1803-1874) – francuski pisarz i krytyk dramatyczny.
- ↑ Eugène Sue (1804-1957) – pisarz francuski, twórca powieści odcinkowej.
- ↑ Frédéric Soulié (1800-1847) – francuski powieścio- i dramatopisarz.
- ↑ Honoré de Balzac (1799-1850) – powieściopisarz francuski, autor cyklu powieściowego Komedia ludzka.
- ↑ Paul Lacroix (1806-1884) – francuski pisarz i dziennikarz.
- ↑ Alfred de Vigny (1797-1863) – francuski poeta, dramaturg i powieściopisarz.
- ↑ Alexandre Dumas, ojciec (1802-1870) – francuski pisarz i dramaturg.
