Strona:PL Witkowski Sofoklesa Antygona a Shelleya Rodzina Cencich.pdf/9

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
I.[1]

Z tragików greckich największą popularność zdobył sobie w wiekach nowszych Sofokles. Większy od niego Aischylos nie znalazł tak szerokiego koła czytelników, czy to że postaci jego wydawały się zanadto gigantycznemi — a ludzie wolą się obracać w świecie przykrojonym na własną miarę, czy że Sofoklesa utwory pociągały harmonią i równowagą, talentowi jego właściwą, czy z innych powodów. Z pomiędzy dramatów Sofoklesa nie ten jednak stał się najpopularniejszym, który zdawałby się mieć do tego największe prawo, ze względu na doskonałość budowy, a który uznany został za wzór tragedyi przez takiego znawcę sztuki dramatycznej, jak Arystoteles, Edyp król. Dramat ten, pomimo swoich zalet, nie zyskał tej popularności co utwór Sofoklesa, Antygona. Skądże pochodzi ta popularność Antygony? Nie stąd, żeby przedmiot jej był więcej nowożytnym niż innych tragedyj; przeciwnie, czyn, który stanowi oś dramatu, jest, zrozumiały tylko z punktu widzenia starożytnego. Dzisiejszemu czytelnikowi trudno jest pojąć, dlaczego Antygona przykłada taką wagę do rzucenia garści ziemi na zwłoki brata, że spełnienia tej formalności nie waha się okupić życiem własnem. Wielkie wrażenie, jakie robi sztuka, pochodzi stąd, że żadna z bohaterek dramatu starożytnego nie jest owiana takim urokiem poezyi jak bohaterka Antygony. Słaba dziewica zdobywa się na taką siłę, kiedy

  1. Rzecz czytana na otwarcie roku szkolnego 1902/3 w Uniwersytecie lwowskim.