Strona:PL Walt Whitman.pdf/12

żywota człowieka wyzwolonego. Najznakomitsi ludzie owych czasów, uczeni, artyści przyjeżdżali ze wszystkich stron świata, aby zapoznać się z Whitmanem; byli olśnieni, jak nagłą błyskawicą prawdy, jego twórczością. Książka Whitmana „Źdźbła trawy" stała się nową ewangelją przyszłego społeczeństwa. Uczony Emerson wyraził się o niej: „idea tej książki wielka i dostojna, albowiem ona przeradza czytelnika".
 Współczesnym imponowało całe życie Whitmana, podziwiali jak człowiek ten, wyzbyty wszystkich przywar, małostek, nędznych wad starego świata, potrafił jednakże w piekle obecnego ustroju żyć i poprzez wszystkie trudności życia przejś- wierny swoim ideałom. Nie trzeba jeszcze zapominać, że zdarzyło się to w Ameryce, gdzie bogiem jest złoto, interes osoć bisty i w dodatku, był to okres szalonego rozwoju kapitalizmu, do którego dostosowano wszystkie zasady, przykazania, całą psychikę ludzką.
 Whitman zdołał jednakże z pod powszechnego jarzma, w jakie kapitalizm spętał dusze ludzkie, wyzwolić się i żyć życiem i ideałami przyszłości. Poeta mógł tego dokonać, bo swym genjuszem swą potęgą ducha przewyższał zło i podłość mieszczańskiego otoczenia.