Strona:PL Tarnowski-Szkice helweckie i Talia.djvu/097

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Związek łzy z człowiekiem jest pełen znaczenia i tajemnic – rodząc się i umierając, człowiek ma łzę tak, jak pieśń za towarzyszkę. Religia, sztuka i filozofia nadały łzie znaczenie głębokie, ale głównie nadało jej go życie. – Co nas tak wzruszy, zdziwi, zmiesza, rozrzewni, skłoni, wstrzyma, jak łza? A jeśli ona za słaba na to, czem jesteśmy?... Straszliwą jest łza nędzy, straszliwą rzadka łza rozpaczy – rzadka, – bo Niobe, Kasandra i Rejtan łzy nie mają!... Może mieć ją dziewica Orleańska, Kopernik i Columbus, Faust i Savonarola, Abelard i Heloiza, nawet Poza i Karlos, ale nie zdobędzie się na nią Laokoon ani Ugolino!... Ani król Lear, ani bohaterka Nibelungów!... Oto łza przyjaźni!.. taka, jak łza Oresta za Pyladem, Dawida za Jonatasem – wobec takiej – wszelkie słowo bluźnierstwem – przed taką – na kolana. Któreż uczucie wyższe nad świętość przyjaźni młodzieńczej – ona jak węzeł gordyjski koleżeństwa łączący pokolenia, o! przyjaźni święta!... Nie powiem żeś ty czysta jak łza, – ale powiem, że czysta jak ty!... I łza tylko spada w przepaści ducha na wspomnienie twoje… za święta i za czysta, by cię brukać słowami! Oto łza miłości niewieściej, gorąca, złota, jak królowa pereł, pełna iskier nad brylanty najczystszej wody!... Ja łzę przyjaźni wolę – łzą miłości niech się upije motyl w kielichu róży wonnej, łzę przyjaźni