Strona:PL Tadeusz Michał Nittman - Balladyna - komentarz.pdf/11

stelnik i sprawa przywrócenia jego na tron — dwie siostry udające się na poszukiwanie malin) i trzecią fantastyczną (Goplana). Akcja toczy się cały czas w okolicach Gopła, na zalesionych gęsto obszarach ziem dawnych Polan w czasach zamierzchłych.
 Słowacki odrazu przystępuje „ad rem“ w 1-szej scenie: Graf Kirkor, sławny i waleczny rycerz, pan okolicznych włości i wspaniałego zamku, zjawia się przed chatą ubogiego pustelnika w lesie, w „karaceńskiej zbroji (karacena — łuska stalowa) — bogato ubrany, z orłem i skrzydłami“ (informacje autora), aby zasięgnąć rady u słynącego z mądrości starca, jaką dziewczynę wybrać sobie ma na żonę? Nie chce bogactw ani znamienitego rodu, szuka cnót prostych: wierności, czystości, uczciwości.
 Pustelnik odkrywa przed nim swe prawdziwe imię — jest to król polski (bajeczny) Popiel III., wyzuty z korony przez brata mordercę jego nieletnich dziatek. Schronił się na puszczę i tam czeka na mściciela. Znajduje go w osobie krewkiego, szlachetnego Kirkora, który woła:
 …Uzbrajam chamy i lecę do Gniezna
 mścić się za ciebie…
Opowiada on równocześnie o smutnej doli Polan, jęczących pod srogą tyranją obecnego władcy i o klęskach, które łącznie z tem, prawdopodobnie jako kara Boża, spadają wciąż na ludność, jak susza, szarańcza, głód i t. d. Pustelnik odpowiada na to, że to jego wina, bo oto uniósł z pogromu świętą koronę Polski, przyniesioną ongiś przez jednego z Magów aż z Betlejemu. Korony tej dotykało świętemi rączkami Dzieciątko Jezus i wskutek tego przywiązano do niej szczególnie błogosławieńa-