Strona:PL Mikołaja Kopernika Toruńczyka O obrotach ciał niebieskich ksiąg sześć.djvu/685

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

tojest jak powiedziano 1 grzywna i 8 solidów; odpada zatém od ceny czyli szacunku blizko 9 solidów, a w ogólności prawie piętnasta część wartości: co wszystko zdaje mi się być jasnem. Jeżeliby jeszcze jaka inna pokazała się trudność, usługę moję wedle możności ofiaruję, byleby ta co dobrego przynieść mogła. Obawiam się zaś, ażeby w razie, jeśliby nie postąpiono inaczéj jak wprzódy, interes się nie pogorszył, bo nie przestaną w ten sposób wybijać monety. Dlaczegożby bowiem przestać mieli, kiedy na każdy wypadek korzyść w tém przewidują, a żadnej nie spodziewają się szkody? Wyrozumiałem z opowiadania pana Agatya, że się toczy sprawa o kontrybucyę, dowiaduje się od niego, iż w tym czasie nie będzie mowy o monecie, nie wypada bowiem podwójną uciążliwością obarczać poddanych. Przeto lubo będziemy podatkowali, moneta jednakże bedzie leżała, a nawet nie będzie leżała, lecz wybijemy jeszcze podlejszą i dawać będziemy królowi panu naszemu grube pieniądze, tojest plewy, a ziarna gdzież się podzieją? Nie wiem czy nie byłoby piękniej, wspanialej i bardziéj po królewsku, a nawet powiem daleko użyteczniej, zaniechać podatkowania, a monetę zaraz podnieść, i gdyby to nie było dostatecznem, potém do podatkowania przystąpić. Bo jeżeli się nie mylę, większy skutek i pożytek przyniosłaby ta sprawa przez powiększenie dochodu publicznego, t. j. ciągły, gdy tam jest tylko roczny. Lecz cóżkolwiekbądź, wyznaję że się mogę mylić jako pojedynczy człowiek z jednym tylko rozumem i który nie zważa lub nie wie, co użyteczniejszego inni rozpoznają. Pragnę ażebyś WMć Pan i przy najlcpszem zostawał szczęściu i zdrowiu, i postarał się polecić mnie i moje usługi najprzewielebniejszemu Panu naszemu.

Z Warmii, w oktawę Wielkanocy.

M. K(opernik).
(Do Felixa Reich).