Strona:PL Marivaux - Komedye.djvu/027

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

jedynie i jego subtelna kazuistyka miłosna są niezaprzeczoną własnością francuzkiego pisarza. Interesującem jest pokrewieństwo tego typu komedyi z wieloma rysami komedyj Szekspira: ponieważ niemal pewnem jest, że Marivaux Szekspira nie znał i znać nie mógł,[1] powinowactwo to można tłómaczyć jedynie drogą wspólnego krewieństwa w stosunku do komedyi włoskiej. Mimo, że w tych utworach Marivaux wiele już potrafił dać z siebie, w innych dopiero daje on siebie całego, niemal bez żadnej obcej przymieszki. Są to owe sztuki o niezmiernie prostem założeniu, bez intrygi, bez zawikłań, oparte na konflikcie wewnętrznym uczuć i jego logicznym rozwoju. Do nich to głównie odnoszą się cechy charakterystyczne, o których mówiliśmy poprzednio. Dwie z pomiędzy tych sztuk noszą tytuł Pułapka miłości, ale, ściśle biorąc, tytuł ten mógłby się nadać każdej niemal komedyi owego najistotniejszego Marivaux. Pomiędzy tymi to utworami mieszczą się jego arcydzieła i wśród nich obracał się wybór tłómacza. Jedynie drobna jednoaktówka p. t. Zebranie Amorów, odmiennego jest typu: przydano ją też raczej dla jej charakterystycznych cech bibelot’u w stylu rococo,

  1. Szekspir wszedł w modę w XVIII w. we Francyi dopiero znacznie później, za sprawą przekładów, lub raczej opłakanych przeróbek Ducis’a i propagandy Woltera.