Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/280

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
§ 132. Pochłaniacze złożone.

Ze względu na takie wady pochłaniaczy węglowych, materjał używany do napełniania niemieckich, angielskich, amerykańskich i częściowo rosyjskich pochłaniaczy (maska Instytutu Górniczego) składał się oprócz węgla jeszcze z innych substancyj. Celem dodawania tych substancyj było niszczenie lub neutralizowanie pochłanianych przez węgiel środków bojowych. Niemcy używali w tym celu pochłaniaczy złożonych z trzech warstw: pierwsza ze specjalnego gatunku pumeksu (diatomit) napojonego węglanem potasu, druga z aktywowanego węgla i trzecia z pumeksu napojonego urotropiną. W angielskich i amerykańskich pochłaniaczach ostatniego typu aktywowany węgiel był zmieszany z ziarnkami specjalnego gatunku wapna sodowanego, zabarwionego na czerwono-bronzowo wskutek domieszki nadmanganianu. Amerykańska mieszanina tego rodzaju składa się z 45% wapna (Ca (OH)2), 14% cementu, 6% ziemi okrzemkowej, 1% wodorotlenku sodu i 34% wody. Po wysuszeniu ziarnek otrzymanych z tej mieszaniny uwilgotniano je 15% rozczynem nadmanganianu sodu. Rosyjskie pochłaniacze zawierały zwykle wapno sodowane w stosunku 3 — 4 części na 1 część węgla. Treścią działania tych domieszek było utlenianie trucizn bojowych przez nadmanganian i neutralizacja kwasów przez wapno lub węglan potasu.

§ 133. Działanie masek przeciwgazowych na ustrój ludzki.

Pomimo swego znaczenia jako najlepszy środek zapobiegawczy przeciw zatruciom bojowym, maski przeciwgazowe nie mogą jednak być uważane za rzecz zupełnie obojętną dla czynności ustroju ludzkiego. Każdy pochłaniacz, jako aparat filtracyjny, przedstawia pewien opór dla przedmuchiwania przez niego powietrza. Ten opór waha się od 4,5 aż do 22 mm Hg. (najmniejszy w niemieckich „Leichtatmer“ i największy w rosyjskim pochłaniaczu Instytutu Górniczego). Wskutek tego praca mięśni oddechowych podnosi się w znacznym stopniu w chwili wdechu, jeżeli wydychane powietrze jest skierowane przez samodzielny przewód wydechowy, lub również w czasie wydechu, jak to było w maskach starego typu, pozbawionych samodzielnego pochłaniacza i jak to pozostało w niemieckich maskach. Zawór wydechowy masek nowego typu potrzebuje również pewnej przewagi ciśnienia dla swojej czynności i dlatego zamiast bezwzględnie biernego normalnego wydechu mamy zawsze nienormalny czynny wydech. Dlatego każdy człowiek po pewnym czasie używania maski zawsze