Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/267

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

lotnem, które parując wywołuje znaczne oziębienie. Pary jego są 21/2 raza cięższe od powietrza i tworzą z nim wybuchającą mieszaninę. Przy spalaniu CS2 powstają CO2 i SO2 i dlatego spalanie mieszaniny jego z alkoholem stosują do celów dezynfekcji. Czysty CS2 podczas spalania łatwo powoduje wybuchy. Wskutek łatwopalności jest on niewygodny do napełniania pocisków artyleryjskich i mógłby być użyty tylko do napełniania naczyń wyrzucanych z samolotów. Łatwopalność siarczku węgla ograniczyła w znacznym stopniu zastosowanie go jako środka bojowego.
Jego właściwości trujące są bardzo wyraźne. Stężenie powyżej 2/M3 wywołuje utratę przytomności, nieprawidłowość oddechu i stopniowe porażenie ośrodka oddechowego. Mieszanina zawierająca 5% par CS2 zabija natychmiast. W stężeniach niższych mamy jak podczas działania kwasu pruskiego skurcze z następnym paraliżem, jeszcze niższe powodują ogólną słabość. Wyraźne objawy zatrucia dają się zauważyć już w stężeniu 0,2 — 1,5/M3. Dla ludzi niebezpieczeństwo zatruć chronicznych istnieje w takich samych mniej więcej stężeniach (wyżej od 1/M3). U ludzi w zatruciu chronicznem najwięcej zwracają na siebie uwagę objawy chorób umysłowych — z początku stan obłędu, a później przygnębienia. Ciekawy jest również przebieg zmian funkcji płciowej, z początku podniesienie jej a w dalszym ciągu zupełny zanik.
Sposób działania siarczku węgla i jego losy w ustroju ludzkim są jeszcze zupełnie nieznane. O stopniu jego jadowitości można sądzić z tego, że 97 — 98% pochłanianego CS2 wydziela się zpowrotem przez płuca, więc czynne są tylko 2 — 3% odpowiedniej dawki.
Tlenosiarczek węgla COS, który można rozpatrywać jak siarczek węgla, w którym jeden atom siarki zastępuje tlen, jest ciężkim (c. g. 2.07) bezbarwnym gazem, zupełnie pozbawionym zapachu (w stanie suchym). Pod działaniem wody COS rozkłada się łatwo na H2S i CO2 według wzoru COS + H2O = CO2 + H2S. Otrzymuje się go przez działanie kwasu siarkowego (dołączenie wody) na rodanek amonowy w temperaturze pokojowej:
NH4CNS + H2O = 2NH3 + COS.
Właściwości trujące są podobne do CS2 i częściowo do H2S, łatwo z niego powstającego. We krwi zwierząt pod wpływem COS powstaje smuga sulfohemoglobiny. Jadowitość jego w porównaniu z CS2 jest mniejsza. Stężenie śmiertelne (dla królików) wynosi około 6/M3. Praktycznie gaz ten jest nieużyteczny.
Na uwagę zasługuje też tiowęglan sodu, który jest przetworem