Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/241

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Wogóle, jak to zresztą zauważono dla całego szeregu innych trucizn i chorób skórnych, osobniki z mało zabarwioną skórą i jasnemi włosami są więcej wrażliwi niż bruneci. Dlatego jest bardzo możliwe, że wyraźne powiększenie pigmentacji dostępnych części skóry, np. ogorzałość bardzo podobna do słonecznej, która powstała wskutek dłuższego działania małych stężeń iperytu, jest jakby przystosowaniem się ochronnem. Trzeba zauważyć, że takie zabarwienie jest skutkiem działania wszystkich czynników promieniotwórczych (promieni ultrafioletowych, promieni radjum i Roentgena), dla których jest też charakterystycznym wyraźny okres wylęgania, znacznie dłuższy (kilkanaście dni) niż dla iperytu.
Treść działania iperytu na ustrój jest bardzo złożona i zależna zarówno od stężenia jak i od sposobu wprowadzenia.
Przedewszystkiem trzeba podkreślić, że iperyt, prócz bardzo poważnych zmian miejscowych, wywołuje cały szereg objawów ciężkiego zatrucia ogólnego i jest typową trucizną przemiany materji, wywołującą podniesienie się przemiany N. Losy jego w ustroju są jeszcze mało zbadane. Jest on prawdopodobnie wyjątkowo oporną substancją. Są pewne wskazówki, że w skórze może on być wykryty zarówno sposobami chemicznemi, jak też i biologicznemi (podrażnienie skóry u innego osobnika) nawet po upływie kilku dni. Rozkład jego (hidroliza) w warunkach istniejących w ustroju (temperatura 37° i prawie obojętny odczyn) musi przebiegać bardzo powoli i dlatego jakichkolwiek produktów rozkładu iperytu w wydzielinach jeszcze nie ustalono. Działanie jego na przemianę materji, jak również bardzo trudne gojenie oparzeń, zmusza nas do przypuszczenia, że działanie jego w ustroju jest długotrwałe i niełatwe do zrównoważenia. Prawdopodobne jest, że mamy tu do czynienia z działaniem wyłącznie cząsteczkowem t. j. niepołączonem z żadnemi zasadniczemi zmianami budowy chemicznej iperytu, podobnem do działania fosforu w stanie pierwiastkowym.
Zatrucie ustroju może nastąpić wskutek: 1) zatrucia przez skórę, 2) drogą oddechową i 3) drogą pokarmową. W warunkach doświadczeń laboratoryjnych mamy jeszcze wstrzykiwania podskórne i dożylne. Chociaż, dzięki swojej rozpuszczalności w tłuszczach iperyt zostaje zatrzymany przedewszystkiem przez komórki tkanek, z któremi się styka, wywołując zmiany miejscowe, niema wątpliwości, że ulega on również wchłanianiu. Według Warthina i Wellera wstrzykiwanie dożylne iperytu w dawce 0,0075 na kg wywołuje u królika śmierć po upływie 4 godzin. Według danych