Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/232

i szczególnie ich pochodne, mocne ługi, sole ciężkich metali, chlorowce jak również niektóre inne substancje.
 Jako przykład mogą służyć: HNO₃; H₂SO₄; CH₂OH. CH₂COOH; CCl₃. COOH; KOH; HgCl₂; AgNO₃, Br₂; Cl₂.
 Niektóre z nich nawet były stosowane w ofensywie, np. rzucanie naczyń z kwasem siarczanym, jednakże mając na względzie już umówione zasady, do istotnych trucizn bojowych zaliczyć ich nie możemy. Słabsze ich stężenia, niezdolne do natychmiastowego niszczenia naskórka, są dla skóry prawie obojętne.
 Poza tem dla większości tych środków, z wyjątkiem chlorowców, żadnych zjawisk dermotropizmu po wprowadzeniu wewnątrz ustroju nie zauważono.
 Z szeregu prawdziwych trucizn skórnych, trucizny z działaniem wewnętrznem mają z naszego punktu widzenia również małe znaczenie. Objawy takich zatruć są przeważnie skutkiem uszkodzenia gruczołów skórnych, mianowicie gruczołów tłuszczowych, których zapalenie wywołuje powstanie trądzików. Jest to dość pospolite zjawisko spowodowane używaniem całego szeregu lekarstw np. bromków i jodków.
 Inne zaś środki, z działaniem zazwyczaj wewnętrznem, należące do rzędu substancyj obojętnych — wywołują przekrwienie i raptownie powstający obrzęk skóry, t. zw. pokrzywkę. Zjawisko to zależy od pewnych właściwości indywidualnych zatrutej jednostki, których zespół nazwano idjosynkrazją. Takich środków, które mogłyby wywoływać pokrzywkę u każdego zatrutego osobnika dotychczas nie znamy.
 Trzeci rodzaj środków może w długotrwałych zatruciach wywołać niezwykłe zabarwienie skóry. Takie zabarwienie w jednych wypadkach powstaje wskutek tworzenia się pochodnych samej trucizny, jak to bywa np. w chronicznem zatruciu solami srebra (t. zw. argyrja), w drugich zaś barwniki te stanowią produkty odpowiedniego rozkładu krwi (melanodermia arsenicalis w zatruciach arszenikiem). Jeszcze w innym wypadku mamy do czynienia z powstawaniem nadmiernej ilości własnego barwnika skóry. Ta postać jest raczej skutkiem działania zewnętrznego. Występuje ona pod działaniem promieni Roentgena, promieni ultrafioletowych i jako skutek zatruć bojowych iperytem, co ma znaczenie dla djagnozy dawniejszych zatruć. Prócz tego należy zauważyć, że cały szereg, w zasadzie obojętnych, ciał może uczynić skórę bardzo wrażliwą na działanie światła. Działanie takie zowie się foto-