Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/200

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

dzo mało wyjaśniony. Istniały co do tego następujące cztery teorje.
Teorja acidozy, opierająca się na powstawaniu podczas hydrolizy fosgenu kwasu solnego. Oczywistem jest, że ponieważ kwas solny, nawet po bezpośredniem wprowadzeniu do krwi jest 800 razy mniej jadowity niż fosgen, niema mowy o takiej bezpośredniej acidozie, której objawy zresztą są zupełnie inne. Wskutek tego przypuszczano, że mamy tu do czynienia z wewnątrzkomórkową acidozą. Trucizna rozpuszczalna w lipoidach komórki przenika do jej wnętrza i rozkładając się na kwas solny i dwutlenek węgla, zabija żywą zarodź. Takie tłumaczenie nie godzi się z brakiem w tych zatruciach jakichkolwiek wyraźnych objawów martwicy i zwyrodnienia komórek. Jak już podkreślono w zatruciach tych nie spostrzegano żadnego wyraźnego działania na bardzo czuły nabłonek dróg oddechowych. Trzecim możliwym skutkiem acidozy jest zmiana odczynu tkanki i jej właściwości koloidalnych. W tych warunkach zmienia się jej zdolność do pochłaniania wody i powstaje typowy obrzęk. Jednak w obrzęku fosgenowym mamy nie nagromadzenie wody w tkankach płuc, a naodwrót występowanie z naczyń osocza krwi bez jakichkolwiek znaczniejszych zmian zwykłego stężenia krwi i płynu tkankowego. Brak jakichkolwiek zmian w odczynie moczu i zawartości jonów H we krwi też trudno połączyć z przypuszczeniem acidozy.
Druga teorja polega na przypuszczeniu zatrucia tlenkiem węgla powstałym przez rozkład fosgenu we krwi, odwrotnie do jego syntezy, według wzoru COCl2 = CO + Cl2. Taki rozkład jest mało prawdopodobny.
Obecność CO byłaby bardzo łatwa do ustalenia ze zmiany widma hemoglobiny, nie mówiąc już nawet o tem, że objawy zatrucia czadem nie mają nic wspólnego z objawami zatrucia fosgenem. Również trzeba zwrócić uwagę, że próg napastliwości dla CO jest 0,6/M3 gdy dla fosgenu 0,05/M3.
Trzecia teorja polega na przypuszczeniu istnienia bezpośredniego połączenia fosgenu z białkiem. Hydroliza fosgenu ostatnio nie odgrywa poważnej roli podczas jego rozkładu w ustroju, o ile chodzi o stężenie słabe, używane zazwyczaj, a reakcja krwi nie zmienia się przez przepuszczanie prądu zatrutego powietrza nawet in vitro. W takich warunkach następuje inne bardzo ciekawe i mało zbadane zjawisko: 98% fosgenu zawartego w powietrzu znika podczas przepuszczania przez krew bez jakichkolwiek zmian we właściwościach hemoglobiny i bez powstania bliżej określo-