Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/182

 Odruchy narządów oddechowych powstają w ściśle określonej kolejności. Jako pierwsza oznaka podrażnienia występuje zahamowanie i nawet chwilowe zatrzymanie ruchów oddechowych, następnie powstają ataki kaszlu, a jako najwyższy stopień rozwoju objawów podrażnienia — skurcz głośni i skurczowy bardzo mocny wydech.
 Połączone z temi zmianami w czynności narządów oddechowych zmiany krążenia, podniesienie ciśnienia w żyłach, podniesienie a następnie spadek ciśnienia w tętnicach i osłabienie czynności serca, są wyraźnemi typowemi objawami tego rodzaju duszności. W pewnych, chociaż bardzo rzadkich wypadkach, podniesienie ciśnienia w klatce piersiowej, wskutek skurczowego czynnego wydechu przy zamkniętej głośni, może dosięgać tego stopnia, że serce nie jest już zdolne do napełnienia się krwią w czasie rozkurczu. Skutkiem tego następuje nagła niedokrwistość mózgu, utrata przytomności i nawet natychmiastowa śmierć. Na sekcji, w tych przypadkach nie można znaleźć żadnych zmian anatomicznych. Jest to jedna z typowych cech nagłej śmierci w zatruciu środkami tej grupy.
 Zdolność do podrażnienia górnych dróg oddechowych jest cechą całego szeregu środków bojowych. Mocne środki odruchowe nie zawsze są również mocnemi środkami oddechowemi i naodwrót. Wogóle najlepiej zbadane co do napastliwości trucizny oddechowe można przedstawić w postaci następującego szeregu środków wzrastającej czynności. Zupełnie niedrażniące: siarkowodór i siarczek węgla. Mało drażniące: tiofosgen, kwas pruski i bromek benzylu. Mocno drażniące czyli niewdychalne: chlor, fosgen, chlorosiarczan etylu, akroleina, bromaceton, palit i brommetyloetyloketon.
 Wszystkie środki działające na narządy oddechowe mogą wywoływać zapalenia, a w większych stężeniach martwicę tkanek, z któremi się bezpośrednio stykają. Dlatego w każdem dostatecznie długotrwałem działaniu tych trucizn powstają mniej więcej poważne zapalenia spojówki, katar jamy nosowej i gardzielowej i w dalszym ciągu zapalenia krtani, tchawicy, oskrzeli i wreszcie samych płuc. Ponieważ zmiany głębokich części narządów oddechowych są stałemi skutkami zatruć truciznami płucnemi i nawet różnica pomiędzy truciznami górnych dróg, a truciznami płucnemi jest przedewszystkiem oparta na wynikach badań anatomicznych, rozpatrzymy szczegóły tych zmian dla wszystkich trucizn oddechowych razem.