Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/150

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
§ 82. Zasadnicze cechy trucizny.

Streszczając dane o działaniu trucizn, ich losy w ustroju, ich właściwości fizyko-chemiczne jak również budowę ich cząsteczek i zdolność do odczynów chemicznych, wnioskujemy, że trujące działanie na ustrój może posiadać tylko substancja o właściwościach niżej wyliczonych.
A. — Trucizny o działaniu miejscowem.
1. — Wyraźna zdolność do reagowania, lub chociażby połączenia się z białkiem albo z lipoidami komórek.
2. — Obecność łączników swoistych dla kończyn nerwowych
3. — Obecność swoistych do każdego poszczególnego działania ugrupowań toksycznych lub odpowiednich połączeń ubocznych.
4. — Właściwości chemotropiczne w razie powstawania ropieni aseptycznych.
B. — Dla trucizn o działaniu ogólnem. 1. — Pewien stopień stałości w ustroju. Rozkładające się łatwo substancje bywają zwykle bierne.
2. — Dostateczna zdolność do nagromadzania się w ustroju celem osiągnięcia odpowiedniego minimalnego stężenia.
3. — Obecność w składzie cząsteczki odpowiednich ugrupowań czynnych jak również łączników.
4. — Właściwości swoiste tych łączników jako podstawa cytotropizmu i czynności oligodynamicznej.
5. — Pewna zdolność do zmian chemicznych w warunkach istniejących w komórkach żywych. Zupełnie bierne substancje mogą posiadać tylko właściwości odczynników fizyko-chemicznych i nie należą do rzędu trucizn mocnych.
Stąd wysnuwa się wniosek, że działanie właściwe trucizn należy do szeregu zjawisk najbardziej złożonych, dzięki czemu toksykologja ogólna stanowi jeden z najciekawszych, ale również najtrudniejszych działów medycyny teoretycznej. Istniejące dane są jeszcze zupełnie niewystarczające.
Dokonano jednak już licznych badań w celu sztucznego otrzymania rozmaitych środków leczniczych i jesteśmy już w posiadaniu dość wartościowego materjału, który w przyszłości może być zużytkowany w chemji toksykologicznej.
Co się tyczy wszakże szczególnych zadań chemji środków bojowych, to dotychczas systematycznych zasadniczych badań jeszcze nie posiadamy. To co zostało zrobione w tym kierunku będzie dokładniej omawiane w rozdziale szczegółowej toksykologji chemicznych środków bojowych.