Ta strona została uwierzytelniona.
Będziesz się kłaniał przed Niemcem odętym
Jako przed świętym.[1]
425. Trzebać tłumacza[a], trzebać i ceklarza
I w zatrudnionej sprawie forytarza;
Abo[b] więc musisz mówić z tą drużyną
Dziwną łaciną.[2]
426. Gdzie tu wójt[c] mieszka? jeśli spytasz flisa,
Tam flis po swemu okażeć szołtysa[d];
Jeśli też spytasz po łacinie żaka,
Bądź literaka:[3]
427. Heus! mane, quieso faciesque grautum,
Indica nuobis puer advocautum,
Omnium sub quo dirimuntur omnes
Judice causae.[4]
- ↑ Jawne pisarze. Jawny publicus (łacińskie privatus zaś osobliwy). Zatem jawny pisarz tyle co, publiczny, przez magistrat, rząd itd. ustanowiony. Bartłomiej Grojicki w porządku sądów miejskich na liście XV: „pisarz miejski iest Personá iáwna, godna: Przyśięgą w mieście obwiązána, ku spisowániu spraw Sądowych.” Prokuratory, rzeczników. Pobory: płacąc im koszta. Odętym, dumnym, który się z pychy nadął.
- ↑ Ceklarza, sługę miejskiego, policyanta. W zatrudnionej, trudnej, ciężkiej, zawikłanej; np. Rej Post. B. 4. „zgubionyby był człowiek, by nie przyszedł ten Pan, a nie przejednał mu tego tak zatrudnionego gniewu boskiego.“ Imiesłów ten pochodzi od V. zatrudnić, trudniejszym uczynić; co innego byłoby: zatrudniony pracą, bo tyle co: zajęty pracą. Forytarza, pomocnika, oskarzyciela, dopomagacza; to samo co poprzednio: prokuratury. Z tą drużyną, z tem towarzystwem; albo z przyganą: z tą chałastrą. Musisz mówić; powinno właściwie być: musisz się przysłuchiwać dziwnej łacinie, boć jemu nikt nie zabrania mówić dobrą łaciną.
- ↑ Literaka, dziś literata; człeka piśmiennego, który i łaciny trochę liznął. W wydaniu Turowskiego brak wrotek 426 do 445.
- ↑ Tr. na marginesie o tej łacinie powiada: „Starych Kulfanów naszych Łacina”. A o tej którą Gdańszczanin mówi: „Łacina niemiecka, łatwie ją zrozumiesz, jedno czytaj f miasto v, czytaj d miasto t, et e contra z miasto s, miasto Teuto, Taito“. W tej wrotce czytaj zresztą quaeso zam. quieso, gratum zam. grautum, nobis zam. nuobis, advocatum zam. advocautum. (Słuchaj, poczekaj, proszę, wyświadczysz mi łaskę, wskaż mi chłopcze adwokata,
