Strona:PL Klonowic-Flis to jest spuszczanie statków Wisłą.djvu/010

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

dróże morskiej drogi. Wszystko to nadyma poemat, ale go nie bogaci. Pomijam mniej uderzające a dosyć z wyjątków znajome opisy i gawędy. Zastanawia gminna bajka o nurku, nietoperzu i krzaku jeżynowym; jest w niej cokolwiek poezyji, którą Klonowicz winien prostemu i niewymuszonemu obrobieniu słyszanego z ust prostych ludzi podania..... Godzien także wspomnienia opis żeglugi wężów. Następuje wywód budowy statków i okrętów, na kształt i podobieństwo ryb i mieszkańców wód. Te obrazki nie są bez poezyji, ale wiersz niewolniczo jednomiarowy, utrudniający mechanizm, wiersz, którego autór nie dosyć jest panem, nie dość nim po mistrzowsku włada, wiele odejmuje wdzięku, nawodząc często niestósowne wyrażenia i niepotrzebne dodatki.[1] Pełno ustępów, pod których ciężarem ugina się myśl główna i niknie.
„Następują: budowa, nasypanie łasztów i szkut, wybór w podróż i ciekawa nauka języka flisów, aby u Nogatu fryczowskiej nie ponieść chłosty. Z tej nomenklatury wierszowanej, najosobliwsze są nazwania mgły przezwanej mamką; wiatru, którego zowią stryjem; siodłatej wrony, nazwanej ciotuchną; gęsi dzikich (?), łuczywem; bociana, księdzem Wojciechem.
„Tu dopiero następuje właściwa podróż od warszawskiego mostu do Zielonego mostu gdańskiego. Zbliżenie się do Nogatu zapowiada powiastkę ciekawą (w. 380 sqq.).... Tu płazują fryczów, w ceremoniji parodyjującej pasowanie rycerzy, po której frycz w flisa się zmienia. W Gdańsku Flis się kończy. Kilka opisów z przedmiotów własnej ziemi, z obyczajów kraju i czasu swojego i język poematu ceny mu dodają.”
Porównywałem następujące wydania:

Tr. wydanie Trelpińskiego 1643.
M. Mongrowijusza 1829.
B. Bobrowicza 1836.
T. Turowskiego 1858.



  1. Uważaj np. na niedokładne rymy: w. 65, 72, 115, 208, 233, 321, 333, 334, 352, 353, 359, 364, 372, 390, 416, 450, 454 i wiele innych jeszcze. Lub na niepotrzebne wtrącanie wyrazów więc, też, tak, bo, a, także, jedynie dla wypełnienia wiersza, np. w. 31, 41, 185, 233, 240, 251, 321, 390 itp.