Strona:PL Józef Ignacy Kraszewski-Wilno tom I.djvu/37

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

jedni w Meklemburgii, drudzy w Litwie osiedli. Pochodzenie Litwy od Herulów usprawiedliwia się podobieństwem języka z Werulami Meklemburskiemi. Śmierć Atylli, zaszła w połowie tego wieku (V.), była epoką największego rozsypania się narodów i ustalenia ich potém na trwalszych siedzibach. Lecz od czasu Neurów i Gelono-Budynów, niewiadomo ile i jakich ludów przesunęło się po litewskiéj ziemi, nie można oznaczyć dokładnie, jakie osiadły w znaczniejszéj lub mniejszéj liczbie nad morzem Bałtyckiém. Przytém, chociaż połyskują historyczne ślady ludów, mogących się liczyć do litewskich w dawniejszych wiekach; te wzmianki, najczęściéj oznaczające mieszkańców nadbrzeża Bałtyckiego, nie uczą nas o wnętrzu kraju litewskiego, w którém mięszały się i ucierały rozliczne plemiona.
Nieprędko rozjaśniona zupełnie zostanie mgła pokrywająca przeszłość, nieprędko przestaniemy na samych się opiérać domysłach. A ściśle biorąc, gdyby się te tajnie przeszłości kiedykolwiek rozwarły, nie tak z ich odkrycia wielkieby przyszły korzyści, o jakich marzyć mogą starożytnicy. Praca około odkrycia kolébek ludów nieskończona, niewdzięczna i trudna, tém próżniejszą się być zdaje, że w niéj na krzyżujących się podaniach, mało świadomych pisarzach, w oddaleniu z powieści piszących jeografach, lub na śliskich podobieństwach nazwisk i słów języka, wszystkie gruntują się dowody.
Porzucamy przeto wywód zbyteczny tutaj pochodzenia Litwinów, rozróżniając tylko ze względu na język, dwa plemiona ludów około Wilna Rusinów i Litwę. Te dwie mowy graniczą z sobą w okolicach Wilna, samo miasto jednakże leży wśród Rusinów.