Strona:PL Józef Ignacy Kraszewski-Semko Tom I.djvu/187

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

wniejszem może, niż na wielu monarszych dworach Europy.
Znać było czasu wypraw, na szatach, orężach, koniach, wozach, namiotach, że białopłaszczowi panowie należeli krwią do najarystokratyczniejszych rodzin, do książęcych domów, i że wdziewając te sukuie, nie wyrzekali się zbytków i pieszczot, do jakich wprzód byli nawykli.
Rycerstwo wygasało na zachodzie, przeradzało się i niewieściało, tu zlewały się jego szczątki i byt swój przeciągały. Urok miał zakon dla wielu awanturników, jako pogromca niewiernych, ale większy jeszcze, jako stowarzyszenie mężczyzn wyzwolonych z więzów rodziny, z obowiązków dla niej, i żyjących pod wyjątkowem prawem, które zwalniało od moralnych przepisów, pospolitych ludzi wiążących, płacąc tem za ofiarę życia, w boju zagrożonego.
Na wszystkich tych panach, którzy zapełniali izbę radną, wielkiem ogniem olbrzymiego komina ogrzaną i oświeconą, widać było pychę siły, jaką na nich zlewał zakon.
Może najskromniej ze wszystkich stawił się sam mistrz wielki, człowiek twarzy pospolitej może, nieuderzającej na pierwszy rzut oka, ponurej, ale poważnej i myślącej. Rysy jej były grube, niezbyt foremne, szlachetniejszej krwi niezdradzające, chociaż rozum bystry i energia biły