Dla okresu poprzedzającego XV wiek ważną rolę przy opracowywaniu rzemiosła dworskiego spełnia praca W. Wasiutyńskiego[1], pisana wprawdzie pod kątem stosunków prawnych, ze względu jednak na dużą ilość zebranego materiału, jak również na ustawienie go, jedna z ważniejszych dla niniejszego tematu.
Cenne wiadomości zawierają monografie poświęcone konkretnym majątkom wiejskim, jak: wzorowa praca R. Grodeckiego[2] dla okresu przedkolonizacyjnego, rozprawy K. Arłamowskiego[3], St. Inglota[4], St. Tarnawskiego[5] i inne. Wreszcie należy zwrócić uwagę na szereg podstawowych opracowań bądź marksistowskich, bądź zbliżonych do marksizmu, dających oprócz bogatych danych faktycznych słuszną ocenę metodyczną i ideologiczną zjawisk. Warto tu wspomnieć o pracy J. Marchlewskiego[6] dającej jasne i właściwe spojrzenie na początki regresu XVI wieku w Polsce.
Z powojennej historiografii polskiej należy wymienić spośród opracowań i artykułów prace dające nowe oświetlenie procesów historycznych w Polsce feudalnej, a mianowicie: M. Małowista[7], St. Szczotki[8], St. Śreniowskiego[9], J. Bardacha[10] i innych. Bardzo interesująca jest praca Cz. Łuczaka[11] omawiająca zagadnienia technologii, najniesłuszniej pomijane dotychczas w naszej historiografii. Nie wyczerpuje to oczywiście historiografii polskiej, którą należało przejrzeć przy opracowywaniu niniejszego tematu. Wynika to zresztą z porównania załączonego spisu literatury.
Na zakończenie pragnę poruszyć zagadnienie literatury obcej. Przede wszystkim należy tu podkreślić ogromną rolę przodującej nauki radzieckiej. Do prac wykorzystanych należą przede wszystkim podstawowe
- ↑ Regal młynny w średniowiecznym prawie polskim, Warszawa 1936.
- ↑ Książęca włość trzebnicka na tle organizacji majątków książęcych w Polsce w XII w., „Kw. Hist.”, t. 26, 27, r. 1911/12.
- ↑ Klucz Medycki starostwa przemyskiego w XVI w., Lwów 1931.
- ↑ Sprawy gospodarcze Lwa Sapiehy (1588—1601), Lwów 1931.
- ↑ Działalność gospodarcza Jana Zamoyskiego (1572—1605), Lwów 1935.
- ↑ W kwestii zadań naszych wobec robotników wiejskich i włościan, Pisma wybrane, t. I, Warszawa 1952.
- ↑ W sprawie badań nad historią rzemiosła miejskiego w średniowiecznej Polsce, „Rocz. Dziej. Społ. i Gosp.” 1951.
- ↑ Zwalnianie chłopów z poddaństwa w województwie krakowskim w latach 1572—1794, „Czasopismo Prawno-Hist.” 1951.
- ↑ Zbiegostwo chłopów w dawanej Polsce, Warszawa 1948.
- ↑ W 300-ną rocznicę powstania chłopskiego pod wodzą Kostki-Napierskiego, Warszawa 1951.
- ↑ Technika przemysłu spożywczego w Poznaniu w XVIII w., „Rocz. Dziej. Społ. i Gosp.” 1950.
