Strona:PL Gąsiorowski Wacław - Królobójcy.djvu/175

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Korespondencja między Petersburgiem i Warszawą nie ustaje — i nie ustają obustronne zarzekania się korony… aż nareszcie Mikołaj decyduje się i zezwala na dobycie z rady państwa testamentu aleksandrowego i wydaje manifest.
Manifest ten ukazał się jednak dopiero dnia 24 grudnia a dopiero 26 był ogłoszonym wojsku. Czyli, że, przez dni dwadzieścia pięć, Rosja była bez cesarza.
Tymczasem, tajne związki patrjotyczne, które, pod przewodem Pestela, gotowały się do stanowczego kroku na rok 1826, zostały zaskoczone zarówno śmiercią Aleksandra I, jak i więcej może zdradą organizacji.
Głowa spiskowych, pułkownik Pestel, był podówczas na południu Rosji przy głównej kwaterze Wittgensteina i stał na czele oddanego mu pułku a krom tego, śród sprzysiężonych, miał jeszcze sześciu pułkowników, gotowych na dany znak ruszyć ze swoimi pułkami. Pestel, choć od stolicy oderwany, umiał i tutaj powziąć plan śmiały i gotować do niego towarzyszów. A mianowicie, doczekać się chwili przyjazdu Aleksandra na manewry, uwięzić cesarza pośród wojska razem z braćmi i ogłosić Rzeczpospolitą. Plan ten, wobec zrewolucjonizowania armji, był pewnym… Lecz ten plan znalazł Judasza w osobie kapitana Majborody, który doniósł o nim hrabiemu Wittowi, a ten zakomunikował go w Taganrogu. Donos, po śmierci Aleksandra I, nadszedł już szczegółowy i dostał się do rąk generała Dybicza, tak, że równocześnie z wiadomością o śmierci cara, pędził już do Kijowa generał Czernyszew, słynny, „eskamoter“ planów Napoleona, aby Pestela i jego wspólników uwięzić.
W Petersburgu podówczas, pierwszą osobą w związku był Ryljew. Ryljew poeta, marzyciel, zapaleniec.