łokci szerokości, szérszy przy ujściu do morza Martwego. Nad Jordanem, widać było ślady ruiny mostu św. Heleny, i wielkich dwóch fundowanych przez nią kościołów. Jeden w tém miejscu, w którém Chrystus Pan Chrzest św. przyjął, r. 1583 jeszcze był niemal cały. Drugi niżéj ku jeziorowi, a o półtory mili tam, gdzie Izraelici przez rzékę przeszli suchą noga, już był zburzony. Dwie są tak zwane puszcze św. Jana: jedna, w któréj mieszkał od urodzenia, a druga nad Jordanem, w któréj chrzcił. W niéj to były drzewa do wierzby podobne, których gałęzie przywiózł do Litwy Radziwiłł. Dziś puszczy nad Jordanem już nie ma, tylko zostały małe zarośla. Jordan odróżnia się od rzek innych większą, niezwyczajną szérokością, bystrym pędem i wodą orzeźwiającą. Śniégi z gór Libanu, ściekają do Jordanu; z tego powodu wznoszą się jego wody. O Jordanie w księgach Mojżeszowych Genesis, czytamy: Gen. XIII. 10. 11. Że oto Lot, rozdzieliwszy się z Abrahamem, osiadł nad Jordanem. Gdy Jakób umarł w Egipcie, Józef pogrzebał ciało jego w ziemi rodzinnéj, i pozyskał zezwolenie od Faraona. Przyszli do Arcam Alad, które jest za Jordanem; tam obchodzili pogrzéb z wielkim i silnym płaczem przez dni 7. Co ujrzawszy mieszkańcy ziemi Chanaan, rzekli: Oto nastąpił wielki płacz w Egipcie, i miejsce nad Jordanem nazwali Płaczem Egiptu, Planetus Egipti. Uczynili synowie Jakóba, jako przykazał im ojciec, zanieśli go do ziemi Chanaan, i pochowali go w grobie podwójnym, który był przez Abrahama założony. A pogrzebawszy ojca, Józef z braćmi wrócił do Egiptu. Mojżesz Lib. Numer XXVI. 3. 63. Izrael rozłożony był obozem około Jericho, nad Jordanem. Mojżesz z kapłanem Eleazarem do nich przemawiał. Rzekł Mojżesz: „Przejdziecie Jordan i posiędziecie ziemię, którą Bóg i Pan nasz dał wam, miéć ją i posiadać będziecie. Przejdziecie Jordan i mieszkać będziecie w ziemi, którą wam dał Bóg i Pan nasz, spoczniecie tam wolni od wszystkich nieprzyjaciół, i wszelkiéj bojaźni“. Lib. Deut. CXII. 10. Jordan jest granicą ziemi obiecanej. Z jednéj
