wają; u Stanka obok tego i kręciwój i kędzierzawiec, od zwojów liściowych.
hospodar i hosudar, ruskie, pierwsze o ‘wołoskich hospodarach’, drugie o ‘ruskich’ (i zamiast ‘Moskale’: »hosudarowie w nogi, a my za nimi«, w 17. w.); p. gospoda; hospodyn, fałszywie, zamiast gospodzin (p.).
hoży, ‘zwinny’, ‘ładny’, z małorus. hożyj (por. rus. prigożij), od god-, godny (p.).
hrabia, z niem. Graf przez czes. hrabie, tak samo hrabina, hrabiowski; jest i grabia, a grof wprost z węgierskiego grof; graf z niem. i rus. dopiero w 19. w.; niem. słowo ma być grec. grafeus, ‘pisarz’, lub raczej ‘sędzia, dozorca’.
hreczka, hreczkosiej, z małorus., zamiast gryka, ‘greckie ziarno’. Podobnie ruskie dla h jest Hryć (u Potockiego) z Grzegorz (Grigorij); »miejsca hruzkie (t. j. ‘grązkie’) abo lgniące«, u Paprockiego; hrydnia z starorus. gridnia, ‘izba czarna, kurna’; pierwotnie ‘służąca książęcej gridzi, drużynie’, z nord. gridh, ‘spokój’, gridhmadhr, ‘służący’, gridnia i gridnica u Nestora.
huba, hubka, czeskie (niby gębka), o ‘żagwi’, »rusznice hubczaste«; huby, ‘grzyby’ (»na huby iść«), małoruskie. Co innego huba, ‘łan’, ‘mansus’, z niem. hufe, ‘ślad’.
huf, hufiec, i bez h: uf(iec), z niem. Haufe, ‘kupa’ (to samo słowo); stąd hufnica, z czes. houfnice, o ‘procy’, ‘dziale’, w 15. i 16. w. ogólne; z husyckiej nazwy poszło niem. Haubitze, dawne houfenitze.
hufnal, ufnal, z niem. Hufnagel (-nal zawsze z Nagel); Huf, ‘kopyto’, prasłowo.
huj, okrzyk, w 16. w., z niem. Hui; »hujami i wykrzykami«, Glicner; jest i w niem. rzeczownikiem, ‘moment’.
huk, hukać, huknąć, huczeć, hukliwy, huczny, huczek, »większy huk niż puk«, przeważnie nowsze, od 17. w. dopiero; małorus. huk, rus. guk, u Bułgarów i Serbów o ‘gruchaniu’ głównie używane, jak u nas hukać o świni; więc może od tego dźwiękonaśladowczego należy odróżnić huczeć, t. j. chuczeć lub fuczeć, bo ch i f się mieniają, a więc słowień. chuczati, serb. chuk, o ‘silnym wietrze’, czes. chuk, ‘wrzawa’; hukać i huczeć miałyby dwa zupełnie różne h-, serb. gukati i chukati.
hulać, hulaka, hultaj, hultaić się, hulanka (Pohulanka we Lwowie), hulaszczy, hulatyka (z przyrostkiem łaciń.), hulajgrody (‘ruchome, na saniach wielkich wożone wieżyczki’), wszystko z rus., od 17. wieku począwszy, szczególniej u pisarzy »wschodnich«; z małorus., jak h- dowodzi (rus. gulat’, ‘spacerować’, ale guł, małorus. huł, o ‘huku głuchym’; czy oba w bezpośrednim związku?); hultaj, hulaszczy samą postacią o ruskiem pochodzeniu świadczą; rus. gulat’, o ‘życiu próżniaczem i łajdackiem’.
humor, z łac. humor, ‘wilgoć’, wedle dawnych lekarskich przesądów o składnikach ciała.
huncfot, nowa pożyczka z równie nowego niem. Hundsfott, ‘psi kiep’; hunckop, huckop, unskop, średniowieczna ‘hełmu’ nazwa, z niem. Hundskappe, ‘psia czapa’; niem. Hund prasłowo aryjskie, u nas zapomniane; p. suka.
hurkot, por. harkot, o ‘stuku’; jest i hurgot, ze zwykłym przyrostkiem -ot od hurku i hurgu, ‘stuku’,
