Strona:PL Adam Próchnik - Ignacy Daszyński życie praca walka.pdf/27

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

rozprawie został uwolniony. Lato 1891 roku spędził Daszyński na kongresach, najpierw z końcem czerwca był na kongresie socjalistów austrjackich w Wiedniu, a potem w drugiej połowie sierpnia udał się jako delegat na socjalistyczny kongres międzynarodowy do Brukseli. Tam uczestniczył w dyskusji nad wnioskiem holenderskim, zalecającym w razie wojny wywołanie strajku wojskowego. Daszyński zwalczał ten wniosek, gdyż ułatwiałby on zwycięstwo krajów reakcyjnych w rodzaju Rosji, gdzie strajku takiego by nie było. Nawiązał też kontakt z socjalistami polskimi innych zaborów, który wyraził się w złożeniu deklaracji o jednolitości polskiego ruchu socjalistycznego.
Z kongresu brukselskiego Daszyński nie wrócił do Lwowa, ale udał się na nową placówkę. Objął w Berlinie redakcję polskiego pisma socjalistycznego, „Gazety Robotniczej“, która była zasadniczo przeznaczona dla zaboru pruskiego, ale nie pomijała i spraw innych zaborów. Wśród ówczesnych pism przeznaczonych dla agitacji krajowej było to pismo najpoważniejsze. Daszyński postawił je na wysokim poziomie. W szeregu wstępnych artykułów, jakoteż w dziale polemicznym, zatytułowanym „Wolne listy“, wyświetlił najważniejsze zagadnienia w duchu nowoczesnego ruchu socjalistycznego, zagadnienie stosunku socjalizmu do patrjotyzmu, do religji, do wojny, do sprawy chłopskiej i in., kładąc podwaliny taktyki polskiego socjalizmu w dobie najbliższej. Praca dziennikarska będzie odtąd jednym z głównych warsztatów jego pracy. Już wtedy okazał w niej wszystkie swe wartości, jasność myśli, nieodpartą logikę, realne ujmowanie zagadnień, styl zwarty, cięty, zaprawiony subtelną ironją. Pobyt w Berlinie dał mu też możność bliższego zapoznania się z niemieckim ruchem socjalistycznym.
Pobyt ten trwał pięć miesięcy. Z końcem stycznia 1892 r. Daszyński, który przebył właśnie ciężką chorobę, udał się do Lwowa na odbywający się tam w dniach 31 stycznia, 1 i 2 lutego pierwszy kongres socjalistyczny Galicji i Śląska. Kongres nadał dotychczasowej „partji robotniczej“ nazwę „partji socjalno-demokratycznej“, stwierdził szybki wzrost socjalizmu w tej dzielnicy, który się wyraził w uczestnictwie na kongresie 48 delegatów reprezentujących 11 miejscowości, i zakreślił wskazania taktyczne i polityczne dla partji. Ten ostatni punkt