Strona:PL Adam Mickiewicz - Pan Tadeusz.djvu/424

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Krzyżową sztukę, młyńca, cios krzywy, raz cięty,
Cios kradziony, i tempy kontrpunktów, tercetów,[1]
Które też umiał, bo był ze szkoły kadetów.[2]

       320 Gdy, śmiejąc się, fechtował, Rębajło już klęczał,
Objął go za kolana i ze łzami jęczał
Za każdym zwrotem miecza: „Pięknie! jenerale,
Czyś był konfederatem? Pięknie, doskonale!
To sztych Pułaskich! tak się Dzierżanowski składał![3]
       325 To sztych Sawy![4] Któż Panu tak rękę układał!
Chyba Maciej Dobrzyński! A to, Jenerale,
Mój wynalazek, dalbóg mój, ja się nie chwalę,
To cięcie znane tylko w Rębajłów zaścianku,
Od mojego imienia zwane „cios mopanku“.
       330 Któż to Pana nauczył? to jest moje cięcie,
Moje!“ Wstał, jenerała porwawszy w objęcie.
„Teraz umrę spokojny! Jest przecie na świecie
Człowiek, który przytuli moje drogie dziecię;
Bo wszak nad tem oddawna dzień i noc boleję,
       335 Czy po śmierci ten rapier mój nie zerdzewieje!

  1. tempy kontrpunktów = komendy fechtunku; tercet = ruch trzeci przy składaniu się szablą.
  2. szkoła kadetów, słynna szkoła wojskowa w Warszawie za Stanisława Augusta, której przełożonym był ks. Czartoryski Adam, generał ziem podolskich, a z której wyszli Kościuszko, Kniaziewicz, Niemcewicz i wielu innych.
  3. Pułascy, rodzina nadzwyczaj zasłużona, zwłaszcza w konfederacji barskiej; Józef, starosta warecki, należał do twórców konfederacji i był naczelnym wodzem jej sił zbrojnych; syn jego, Franciszek, zginął na polu walki w r. 1769; drugi syn, Kazimierz, wsławił się jako bohaterski przywódca konfederatów, zginął w wojnie amerykańskiej o niepodległość w r. 1799 pod Savannah. — Dzierżanowski Michał, konfederat barski, brał udział we wszystkich niemal współczesnych sobie wojnach, umarł w r. 1808.
  4. Sawa, dzielny konfederat, uwieczniony przez Słowackiego w „Śnie srebrnym Salomei“ i w „Beniowskim“.