Strona:PL Adam Mickiewicz - Pan Tadeusz.djvu/412

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.


Pan Sędzia, skłoniwszy się, opuścił biesiadę.
On na dziedzińcu włościan traktował gromadę;
Zebrawszy ich za stołem na dwa staje długim,[1]
       20 Sam siadł na jednym końcu, a pleban na drugim.
Tadeusz i Zofija do stołu nie siedli,
Zajęci częstowaniem włościan, chodząc jedli.
Starożytny był zwyczaj, iż dziedzice nowi
Na pierwszej uczcie sami służyli ludowi.

       25 Tymczasem goście, potraw czekający w sali,
Z zadziwieniem na wielki serwis poglądali,
Którego równie drogi kruszec jak robota.
Jest podanie, że książę Radziwiłł-Sierota[2]
Kazał ten sprzęt na urząd[3] w Wenecyi zrobić
       30 I wedle własnych planów po polsku ozdobić.
Serwis, potem zabrany czasu wojny szwedzkiej,
Przeszedł, nie wiedzieć jaką drogą, w dom szlachecki;
Dziś ze skarbca dobyty, zajął środek stoła
Ogromnym kręgiem nakształt karetnego koła.

       35 Serwis ten był nalany ode dna po brzegi
Piankami i cukrami białemi, jak śniegi:
Udawał przewybornie krajobraz zimowy.
W środku czerniał ogromny bór konfiturowy,
Stronami domy, niby wioski i zaścianki,

  1. staje, polska miara długości, rozmaicie u dawnych pisarzów określana, od 84 łokci do kroków 125 i więcej.
  2. ✽Radziwiłł-Sierota odbył dalekie podróże i wydał opis peregrynacji swojej do Ziemi Świętej.✽ Radziwiłł Mikołaj Krzysztof, zwany „Sierotką“, starosta wileński i marszałek wielki litewski, obywatel nadzwyczaj zasłużony, odbywał liczne podróże; przeszedłszy z kalwinizmu na katolicyzm, przedsięwziął w latach 1582—1584 podróż do Ziemi św. i Egiptu i opisał ją w osobnej książce; zmarł w r. 1616.
  3. na urząd = umyślnie.