Strona:PL-Jan Sowa-Ciesz się, późny wnuku!.pdf/7

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

poziomie kilku punktów. W 2004 r. wskaźnik wzrostu PKB w tym kraju wyniósł 6,1%.
Co spowodowało ten gigantyczny kryzys? Nie miał on pojedynczej i łatwej do wskazania przyczyny. Tajlandia jest krajem, po którym z wielu powodów można się spodziewać stabilnego i trwałego rozwoju. Jest położona w tropikalnej strefie intensywnej wegetacji, idealnej do rozwoju rolnictwa, zwłaszcza uprawy przypraw i owoców. Pomijając stosunkowo niewielkie problemy z mniejszością islamską na południu kraju, nie ma większych konfliktów wewnętrznych. Państwa ościenne nie stanowią zagrożenia dla istnienia i bezpieczeństwa Tajlandii, która nie była w ostatnich dekadach zaangażowana w konflikt zbrojny ani jako ofiara, ani jako agresor. Trwający od początku lat 80. intensywny wzrost gospodarczy przyniósł rozbudowę infrastruktury i spadek bezrobocia. Chociaż kraj ten jest jak na zachodnie standardy stosunkowo biedny (dochód narodowy na mieszkańca wynosi około 8 tys. dolarów[1]), w porównaniu z sąsiadami, takimi jak Birma, Laos czy Kambodża, zasługuje na miano zamożnego[2]. Tajowie są również narodem dobrze wykształconym, w którym odsetek analfabetyzmu to zaledwie 7%[3]. W momencie kryzysu ani w bezpośrednio poprzedzającym go okresie w regionie nie miały miejsca żadne poważne katastrofy, konflikty, klęski naturalne itd. Nie było też w tym czasie znaczących zaburzeń na międzynarodowych rynkach finansowych, którymi kryzys azjatycki miał dopiero wstrząsnąć. Co więc spowodowało zapaść?
Przez ostatnie 25 lat Tajlandia przeżywa okres intensywnego rozwoju gospodarczego, nie idzie on jednak w parze z głębszą transformacją społeczno-polityczną. Kraj ten teoretycznie posiada szereg nowoczesnych struktur instytucjonalnych, w życiu publicznym obowiązują jednak zasady wywodzące się z epoki feudalnej. Jedna z nich to patronaż – silne zależności typu klient-patron. Osoby położone niżej w hierarchii społecznej winne są położonym wyżej odpowiednią „opłatę”, w zamian za

  1. Dane zaczerpnięte ze strony CIA: The World Factbook, https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/th.html#Econ
  2. Dla porównania PKB per capita Birmy wynosi 1,7 tys. dolarów, Laosu 1,9 tys. dolarów, a Kambodży 2 tys. dolarów. Zob. tamże
  3. Dane (z 1990 r.) z raportu UNESCO: World Education Report 2000, [b.m.], s. 30. Dla porównania w sąsiedniej Kambodży czytać i pisać umie zaledwie 70% społeczeństwa, zob. przygotowane przez Wydział Statystyczny ONZ Literacy Rates, Aged 15–24, Both Sexes, Per Cent (United Nations Statistics Division), http://millenniumindicators.un.org/unsd/mi/mi_series_results.asp?rowId=656.