Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/70

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

cywilizacyi Rzymskiéj na byt Słowiańskich ludów, niżeliśmy dotąd przypuszczali. Poprzemy to dowodami materyalnemi, w osobnym rozdziale pisma naszego[1].




VIII. EPOKA ŻELAZA.

Najbliższa nas i ostatnia, z któréj obfite pozostały zabytki, epoka żelazną zwana, przy pilniejszém badaniu, na kilkaby się

  1. Do pośredniéj między piérwszą a drugą epoki, odnieść należy grobowiec, o którego rozkopaniu uwiadamia Gazeta Codzienna, 1854, N. 208. Jest to jeden z najciekawszych, jakie dotąd w Polsce zbadano; oto opis wykopaliska:
    „We wsi Dębe pod Kaliszem, znajduje się w ziemi wiele popielnic i żalników Słowiańskich. Teraz odkryto grób murowany z kamieni, przykryty płaskiemi kamieniami, w którym były dwie małe urny z czarnéj massy, bronzowa czara, i miseczka szklana; starożytności te znajdują się w Kaliszu, w ręku lubownika starożytnych pamiątek. Znaleziona czara, czyli czerpak bronzowy (patera?), podobny do łyżki wazowéj, z krótszą nieco rękojeścią, otoczony jest u wierzchu obrączką, z deseniem delikatnéj roboty, a na rękojeści mały Bachusek spoczywa na winogronach, którego wypukła i piękna rzeźba okazuje smak Grecki, z czasów przed Alexandrem Wielkim. Zabytek ten dowodzi, jak obszerne były w ówczas stosunki handlowe w Europie. Bronz w czerpaku nadpsuty jest u spodu przez oxydacyę wina. Miseczka szklana, w któréj była żywność stawiona, podobna do wielkiéj miseczki od kawy, jest ze szkła mięszanego kolorowego, gdzie odbija zielone w odcieniach od granatowego, na sposób dawnych szkieł Florentyńskich. Jest to dowód, jak robota ze szkła u starożytnych wysoko była wydoskonalona. Urny z delikatnéj, lekkiéj, czarnéj massy, dosyć połyskujące, z małém uszkiem, w którém przedziurawienie do drótu lub sznurka, zawierały spalone kości i popioły.“(O. T.)
    Szkoda że tak niedostateczną wiadomością, o ważném i ciekawém odkryciu tém, zadowolić się musimy; wartoby lepiéj je zbadać na miejscu.